Tag: dollar

Sterke cijfers uit VS, Bank of England overtreft verwachtingen
Afgelopen week verwachtten we wat vuurwerk op de valutamarkten en we werden niet teleurgesteld. Op donderdag verlaagde de Bank of England haar rente en werd het QE-programma aanzienlijk uitgebreid. De renteverlaging werd door iedereen verwacht, maar slechts enkele analisten, inclusief wijzelf, hadden de uitbreiding voorspeld. Op vrijdag kwam er dan ook een sterk banenrapport uit de Verenigde Staten, wat betekent dat een renteverhoging in september een grotere mogelijkheid wordt. We zouden dit jaar zelfs nog twee verhogingen kunnen zien.

Nonfarm Payrolls Verenigde Staten (2010 – 2016) (Bron: Thomson Reuters Datastream)

Intussen reageerden de markten weinig verrassend en werden de dollar en het pond naar omlaag gestuurd. Minder voorspelbaar was de stijging van risicovolle activa en valuta’s van opkomende markten na het Amerikaanse banenrapport. Het lijkt erop dat optimisme over wereldwijde groei de zorgen over hogere Amerikaanse rentes overstijgt.

Deze week wordt relatief rustig. Er is weinig economisch nieuws uit de eurozone, de VS, het Verenigd Koninkrijk of Japan. Veel traders en investeerders zullen hiervan proberen gebruik te maken om met zomervakantie te gaan. Tot het einde van de maand verwachten we dat de belangrijke valuta’s in een smalle bandbreedte zullen bewegen. Daarna zal de jaarlijkse Jackson Hole conferentie voor centrale banken op de voorgrond komen en verwachten we duidelijke communicatie van Fed-voorzitter Yellen over de volgende renteverhoging in de VS.

Euro

Het enige macro-economische nieuws uit de eurozone dat vorige week van enig belang was, was een teleurstellende publicatie van Duitse fabrieksorders van de maand juni. Deze week staat er opnieuw weinig nieuws op het programma, maar we krijgen echter wel bbp-groeivooruitzichten voor het tweede kwartaal. Dit is een indicator gebaseerd op het verleden en dus van weinig nut bij het vaststellen van de manier waarop de economie in de eurozone reageert op de onrust na het Brexit-referendum. We verwachten daarom dat de impact op de valutamarkten laag zal zijn en de euro binnen smalle bandbreedte zal bewegen tussen $1,10 en $1,11 tegenover de dollar.

Dollar
Zorgen in verband met een vertraging van de Amerikaanse economie verdwenen als sneeuw voor de zon dankzij een sterk banenrapport voor de maand juli. Tijdens die maand werden er 255.000 banen gecreëerd, wat recente cijfers en verwachtingen overtrof. Ook de gemiddelde uurlonen namen toe en de totale salarissen groeiden met bijna 10% op jaarbasis. Daarnaast toonden ook de cijfers over de beroepsbevolking en arbeidsparticipatie (een grote zorg voor de Fed) gezonde vooruitzichten. Nieuwe geruchten over mogelijke renteverhogingen in september en de grote waarschijnlijkheid van minstens één en mogelijk twee verhogingen dit jaar, zorgden voor een stijging van de dollar. De Verenigde Staten is één van de weinige landen waaruit we deze week nieuws mogen verwachten, namelijk de schattingen van de detailhandelsverkopen voor de maand juli. Een gezonde groei van de lonen de voorbije twee maanden betekent dat we een behoorlijke stijging van deze volatiele indicator zullen zien.

Sterk banencijfer VS drukte goudprijs omlaag (Grafiek via Zero Hedge)

Britse pond
De Bank of England voldeed volledig aan onze verwachtingen in verband met de verlaging van de rente, maar ook met de uitbreiding van de monetaire verruiming. De bank ging echter nog verder en kondigde aan het inkoopprogramma uit te breiden met bedrijfsobligaties. Nog belangrijker was de aankondiging van het rechtstreeks lenen aan banken. De technische details van het programma zijn cruciaal, want het geeft banken de mogelijkheid om rechtstreeks te lenen van de Bank of England zonder onderpand. Dit zorgt ervoor dat de Bank of England de financieringskosten van banken kan scheiden van het algemene niveau van de rente. Intussen kan het een verwaarloosbare kost van financiering van banken behouden zonder het algemene renteniveau te moeten verlagen. Het pond kreeg klappen door zowel dit nieuws als door het pessimisme op lange termijn in de voorspellingen van de Bank of England na het Brexit-referendum. Vandaag zakte de waarde van het Britse pond voor de vijfde dag op rij tot $1,2978. Dat is de laagste koers sinds 12 juli. Volgens Bloomberg is het Britse pond deze maand slechter uit de startblokken gekomen uit een selectie van 32 verschillende valuta.

Over Ebury:

Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
- Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
- Financiering van uw aankopen
- Marktkennis en valutadiensten op maat
- Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
- Transacties in ruim 140 verschillende valuta
Meer informatie op www.ebury.nl
9 augustus 2016
Zal de Bank of England donderdag ingrijpen?
De zwakke bbp-cijfers uit de Verenigde Staten waren vorige week een excuus om dollars te verkopen, waardoor de munt daalde tegenover elke andere G10-valuta. Aangezien de toon van het FOMC optimistisch was en de zwakke cijfers voornamelijk veroorzaakt werden door tijdelijke factoren, kan de verkoopgolf waarschijnlijk worden toegeschreven aan winstnemingen na de sterke stijging van de dollar in juli. De koersdaling van de dollar was het meest duidelijk ten opzichte van de yen. De Bank of Japan stelde de markt opnieuw teleur door geen radicale beleidsveranderingen door te voeren. De centrale bank verdubbelde weliswaar aan aankopen van ETF’s, maar de rente bleef ongewijzigd.

Nu de vergaderingen van de Federal Reserve en de Bank of Japan achter ons liggen verschuift de aandacht naar de Bank of England op donderdag en het belangrijke arbeidsrapport in de VS op vrijdag. Tijdens de zomermaanden kunnen valutaschommelingen op de markten soms overdreven zijn, dus verwachten we tegen het weekend wat volatiliteit op de valutamarkt.

Euro
Het was een erg rustige week waarin de euro goed presteerde. De zwakke cijfers uit de VS en een IFO investeerdersonderzoek in Duitsland konden de aandacht afleiden van de impact van het Brexit-referendum. Ook het nieuws op vrijdag dat regelgevende instanties het niet te moeilijk zullen maken bij de stresstest van Europese banken had geen zichtbare impact op de gemeenschappelijke munt. Deze week wordt opnieuw weinig opzienbarend macro-economisch nieuws uit de eurozone verwacht. We verwachten daarom dat de euro grotendeels zal reageren op nieuws uit andere regio’s, namelijk de vergadering van de Bank of England op donderdag en het Amerikaanse arbeidsrapport op vrijdag.
Amerikaanse dollar
In de Verenigde Staten was het een drukke week die helaas niet positief was voor de Amerikaanse dollar. Wij denken echter dat het eerder te maken had met het nemen van de winst gezien het einde van de maand in plaats van een fundamentele herwaardering van de Amerikaanse economische vooruitzichten. De notulen van het FOMC waren woensdag vrij optimistisch. Zo optimistisch zelfs dat elke afwijking van de vorige notulen op betere verwachtingen wees. De groei van het tweede kwartaal lag ver beneden de verwachtingen, op 1,2% tegenover de voorspelde 2,5%. Wat moet worden meegenomen is de tijdelijk lage voorraad, die grotendeels verantwoordelijk is voor de zwakke uitkomst. Daarom verwachten we dat dit verschil goedgemaakt zal worden in de volgende kwartalen.
Britse pond
Afgelopen week was er weinig nieuws uit het Verenigd Koninkrijk, buiten enkele onderzoeken die een verslechtering van het zakelijk en consumentenvertrouwen aantonen. Het pond was daarom ook de slechtst presterende G10-valuta na de Amerikaanse dollar. Deze week zal cruciaal worden voor het pond, aangezien de Bank of England op donderdag vergadert. De overgrote consensus verwacht een renteverlaging van 25 basispunten. Martin Weale’s verruimingsgezinde verklaring van afgelopen week leek dit te bevestigen, maar de vraag is in hoeverre extra maatregelen aangekondigd zullen worden. Wij verwachten tevens een uitbreiding van minstens £100 miljard van het aankoopprogramma. Momenteel is het onduidelijk in welke mate de markten dit hebben ingeprijsd, dus we verwachten veel volatiliteit tegen het einde van de week.

Valutahandelaren gaan massaal short op Britse pond (Bron: Reuters, grafiek via twitter)

Over Ebury:

Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
- Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
- Financiering van uw aankopen
- Marktkennis en valutadiensten op maat
- Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
- Transacties in ruim 140 verschillende valuta
Meer informatie op www.ebury.nl
1 augustus 2016
Sombere PMI-index slecht nieuws voor Britse pond
Afgelopen week zagen we eindelijk het eerste belangrijke nieuws uit het Verenigd Koninkrijk na het EU-referendum, namelijk de inkoopmanagersindex over de maand juli. Deze purchase managers index (PMI) wordt algemeen gezien als een zeer belangrijke graadmeter van het zakelijke sentiment. De cijfers bleken slechter dan verwacht en op een niveau dat wijst op het begin van een recessie.

Het is een sterk contrast met de positieve verrassingen die we zien in de VS, vooral op de huizenmarkt. Intussen deed de ECB alles wat ze kon om uit de weg te blijven. Het monetaire beleid bleef daarom ongewijzigd en er werd weinig informatie gegeven over toekomstige plannen.

Met dit nieuws in het achterhoofd waren de valutaschommelingen vorige week weinig verrassend. De dollar scoorde tegenover elke andere belangrijke valuta in de wereld, maar Europese valuta’s hadden het moeilijk en daalden tussen 0,6% en 1,2% tegenover de greenback.

Producentenvertrouwen Verenigd Koninkrijk omlaag na Brexit (Bron: Tradingeconomics)

Valutamarkt in afwachting van centrale banken

Deze week verandert de focus van macro-economisch nieuws naar het beleid van centrale banken. Opnieuw zijn de verwachtingen voor de vergadering van de Bank of Japan aanstaande vrijdag erg hoog. De meeste analisten (inclusief wijzelf) verwachten uitgebreide verruimingsmaatregelen. Mogelijk wordt dit gerealiseerd door een combinatie van een renteverlaging (het huidige niveau is -0,1%) en het verhogen van de aankoop van risicovolle activa. Misschien nog belangrijker is dat we duidelijke hints verwachten die wijzen op coördinatie met de Japanse regering op gebied van monetaire stimulansen. Of dit al dan niet in de vorm van ‘helikoptergeld’ zal zijn, is voor ons van minder belang. Als de BoJ handelt naar onze verwachtingen, zal het voor de yen alvast moeilijk worden om op de huidige hoge niveaus te blijven.

Aan de andere kant van de oceaan vindt deze week nog een belangrijke vergadering plaats, namelijk die van de Federal Reserve op woensdag. Er wordt geen verandering van het beleid verwacht, maar volgens ons zullen de notulen een verbetering van de Amerikaanse economische indicatoren bevestigen. De markten zouden kunnen focussen op het gat tussen het voorzichtig optimisme van de Federal Reserve en de enorm lage verwachtingen voor renteverhogingen op de markten, wat een goede steun zou kunnen bieden voor de Amerikaanse dollar.

Euro
Er kwamen afgelopen week geen verrassingen van de Europese Centrale Bank, want Draghi kondigde geen verdere stimulusmaatregelen aan. Het is duidelijk dat de ECB in een afwachtende modus is en momenteel amper informatie heeft over de impact van het Brexit-referendum. Draghi herhaalde echter dat de centrale bank kan en wil ingrijpen en tegen september zou het duidelijker moeten zijn hoe het Brexit-resultaat de economie in de eurozone beïnvloed heeft. In het bijzonder herhaalde Draghi dat hij een losser monetair beleid aanbeveelt en de banken in de eurozone solvabel blijven. De ECB moet ongetwijfeld opgelucht geweest zijn toen de eerste PMI indices na het Brexit-referendum slechts bescheiden lager uitkwamen dan ervoor. De volgende test voor de euro wordt de publicatie van de inflatie-inschatting. Elke onaangename verrassing, vooral voor de kerninflatie die verwacht wordt op 0,8% op jaarbasis, zou de euro significant onder druk kunnen zetten.
Amerikaanse dollar
Cijfers uit de Amerikaanse economie bleven afgelopen week in lijn met een mogelijke toekomstige renteverhoging in december. De grootste economie ter wereld blijft schijnbaar afgesloten van de politieke gebeurtenissen in Europa. De PMI productiecijfers van de maand juli overtroffen de verwachtingen en stegen sterk van 51,3 naar 52,9. We zagen ook opnieuw een indrukwekkende week op gebied van aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen, terwijl op de Amerikaanse huizenmarkt het aantal bouwvergunningen weer steeg in vergelijking met de voorbije maand. Financiële markten reageerden niet verrassend en prijzen bijna een renteverhoging in voor het einde van het jaar. Dit zou positief zijn voor de Amerikaanse dollar, die tijdens de rest van het jaar tegenover bijna elke andere belangrijke valuta zou kunnen stijgen.
Britse pond
De normaal zo cruciale publicatie van inflatiecijfers werd vorige week overschaduwd door de eerste cijfers die de impact van het EU-referendum zouden weergeven. De PMI indices van zakelijk vertrouwen ondergingen hun sterkste daling in de geschiedenis. Toekomstige componenten zoals nieuwe orders daalden zelfs nog meer. Het huidige niveau van de samengestelde PMI duidt op een significante krimp in de Britse economie. Ondanks alles hebben we gemerkt dat PMI’s soms overreageren op schokken. De cijfers van augustus zullen daarom net zo belangrijk worden als die van juli. Het is mogelijk dat we een bescheiden herstel zien na het verwerken van de schok en het stabiliseren van het pond en de aandelenmarkten. Door Enrique Díaz-Álvarez, Chief Risk Officer Ebury

Over Ebury:

Ebury maakt internationale markten toegankelijker met valutadiensten op maat en flexibel handelskrediet voor ondernemingen. Ebury werkt samen met ruim 12.000 organisaties en verricht 12 miljard euro aan valutatransacties in 140 verschillende valuta. Het bedrijf heeft kantoren in het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Spanje en Polen. De speerpunten van Ebury:
- Financiële diensten die normaal zijn voorbehouden aan grote multinationals
- Financiering van uw aankopen
- Marktkennis en valutadiensten op maat
- Ons netwerk van liquidity providers en intermediaire banken
- Transacties in ruim 140 verschillende valuta
Meer informatie op www.ebury.nl.
26 juli 2016
Fed en de rente(verwachtingen)

Het is momenteel het belangrijkste onderwerp binnen de financiële markten: Waar gaat de rente naartoe? Er zijn ongekende ‘experimenten’ aan de gang, wereldwijd zijn centrale banken bezig met het manipuleren van de rentevoeten om de economische groei aan te wakkeren. Tot op heden heeft deze strategie amper geholpen, het zorgt op lange termijn zelfs voor flinke misallocaties van kapitaal. Ook laat de geschiedenis zien dat extreme monetaire maatregelen juist gedoemd zijn te mislukken, hierover een andere keer meer.

Toch is de belangrijkste centrale bank, de Federal Reserve, nog steeds van plan de rente te verhogen. Ook de afgelopen week waren financiële markten weer in de ban van de woorden van de Amerikaanse centrale bank.

Wat is er het afgelopen jaar gecommuniceerd door de Fed?
De officiële rente zou eerst vrijwel zeker vóór juni 2015 omhoog gaan, na jaren van extreme lage rente. Dit is uiteindelijk niet gebeurd. In september 2015? Weer hetzelfde verhaal. Beide keren werden de verwachtingen gestuurd door uitlatingen van de Federal Reserve. Uiteindelijk ging de rente pas in december omhoog (van 0% naar 0,25%) waarbij de Fed aangaf de rente in 2016 nog vier keer te gaan verhogen. We zijn nu bijna op de helft van 2016 en sinds die eerste renteverhoging is er niets meer gebeurd. Alles en iedereen heeft het namelijk weer over de vooruitzichten voor economische groei en inflatie in de VS als de enige zaken die bepalen wanneer en met hoeveel de Fed de rente zal verhogen. Naar mijn mening is er één zeer belangrijke reden waarom de Fed de rente liever niet verhoogt. Maar als ze dit hardop zegt kan het worden geïnterpreteerd als een teken dat de economische situatie in de VS er slecht(er) voorstaat of dat er andere problemen aan de horizon zullen verschijnen. Met alle gevolgen van dien voor de financiële markten...

Rentebeleid Fed (Bron: Bloomberg)

Staatsschuld
De Amerikaanse staatsschuld bedroeg begin 2008 ongeveer $9,2 biljoen. De Amerikaanse overheid betaalde daar gemiddeld 4,7 procent rente over. De staatsschuld staat inmiddels echter op $19,5 biljoen, een verdubbeling sinds het begin van de crisis. Hier zijn de toekomstige verplichtingen nog niet eens in opgenomen. De rentelasten zijn echter ongewijzigd gebleven, ongeveer $440 miljard per jaar. Hoe komt dit? Dat komt doordat de gemiddelde rente, voor een groot deel dankzij de Fed, momenteel de helft lager ligt dan in 2008. Elke zeer geringe renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank betekent tientallen miljarden hogere rentelasten voor de VS. Hier wordt in de media vrijwel niet over gesproken. Ik kan me echter niet voorstellen dat dit ook daadwerkelijk niet meespeelt in de overwegingen van de Fed. Het normaliseren van de rentes wereldwijd naar het historisch gemiddelde van ongeveer 4% is naar mijn mening dan ook de allergrootste bedreiging voor de wereld(economie). Schuldposities van landen én bedrijven én consumenten staan momenteel op ongekend hoge niveaus. Als de rente stijgt, gaat dit een bloedbad opleveren. Ik ben benieuwd, maar tegelijkertijd ook bezorgd hoe dit zal aflopen. Sander Noordhof

Deze column van Sander Noordhof verscheen afgelopen vrijdag in de nieuwsbrief van Goudstandaard. Goudstandaard is gespecialiseerd in de verkoop en opslag van fysiek edelmetaal.

23 mei 2016
Video: Poetin over dollar, olieprijs en sancties

De Russische president Poetin legt in het volgende videofragment uit dat de daling van de olieprijs maar beperkt invloed heeft gehad op de begroting van het land. De verkoop van olie leverde weliswaar minder dollars op, maar voor elke dollar kregen de olieproducenten meer roebels terug. Daardoor was de winst onder aan de streep zelfs hoger, omdat de meeste kosten ook in roebels zijn. De gevolgen van een lagere olieprijs zijn minstens zo vervelend voor de Verenigde Staten, vanwege de relatief hoge kosten voor de productie van schalie-olie.

Poetin uit ook zijn kritiek op de Westerse sancties. Deze zijn volgens hem niet alleen schadelijk voor de Russische economie, maar ook voor de bedrijven in andere landen die door de sancties niet meer naar Rusland mogen exporteren.

4 mei 2016
Grafiek: $315 miljard aan oliedollars verdampt

De grootste olieproducerende landen hebben een aanzienlijk deel van hun dollarreserves moeten aanspreken om de daling van de olieprijs op te vangen. De 18 olieproducerende landen die zich het afgelopen weekend in Doha verzamelden hebben sinds november 2014, toen de olieprijs begon te dalen, ongeveer $315 miljard van hun dollarreserves verbruikt. Dat blijkt uit berekeningen van Bloomberg.

De helft van deze daling komt voor rekening van Saoedi-Arabië, het land dat de daling van de olieprijs eind 2014 in gang heeft gezet door de oliekraan verder open te draaien. Dat heeft het land in totaal minstens $138 miljard aan oliedollars gekost, een kwart van haar totale valutareserve. Ook landen als Rusland, Algerije, Libië en Nigeria moesten een deel van hun dollarreserves gebruiken om de dalende opbrengst van olie op te vangen.

$315 miljard aan oliedollars verdampt (Grafiek van Bloomberg)

Lage olieprijs

De olieprijs zakte in iets meer dan een jaar tijd van $100 naar $35 per vat. De grote olieproducerende landen als Saoedi-Arabië, Rusland en Iran willen de olieprijs niet langer kunstmatig hoog houden en zijn overgestapt op maximale productie. Daar hoort een veel lagere olieprijs bij, want de wereldwijde olieproductie is vandaag de dag veel groter dan het aanbod. Deze drie landen proberen met hun lagere productiekosten hun marktaandeel uit te breiden.

Van oliedollars naar olie in euro?

Een lage olieprijs betekent minder vraag naar dollars, want wereldwijd wordt het zwarte goud nog steeds in de Amerikaanse munt afgerekend. Het is nog maar de vraag of de dollarreserves van de olieproducerende landen weer terug komen op het oude niveau, want de opbrengsten zijn bij de huidige olieprijs veel lager. Ook is er al een verschuiving zichtbaar van de dollar naar de euro, want Iran heeft aangegeven olie in euro’s af te rekenen. En dat levert nu al resultaat op, want India koopt nu olie bij Iran in euro’s.

18 april 2016
Brazilië wil euro gebruiken voor handel met Iran

Brazilië wil voortaan euro’s gebruiken in de handel met Iran, zo verklaarde de Braziliaanse minister van Handel Armando Monteiro tegenover Reuters. Door euro’s te gebruiken maakt het Zuid-Amerikaanse land zich iets minder afhankelijk van de dollar. Het is voor het eerst dat een Braziliaanse minister zich uitspreekt voor het gebruik van andere valuta zoals de euro in het handelsverkeer met Iran. Eerder deze maand maakte Iran nog bekend dat ze de olie voortaan in euro’s afrekent.

“Iedereen snelt zich nu naar Iran, want het handelspotentieel is enorm”, zo verklaarde Monteiro. Iran heeft meer dan 80 miljoen inwoners en is dus in potentie een enorme afzetmarkt voor de Braziliaanse export. In ruil voor goederen kan Iran olie en aardgas leveren, grondstoffen die de snel groeiende Braziliaanse economie goed kan gebruiken. Met vloeibaar aardgas uit Iran maakt het Zuid-Amerikaanse land zich tegelijkertijd minder afhankelijk van de Verenigde Staten, dat haar schaliegas wereldwijd wil aanbieden.

Brazilië wil handel met Iran uitbreiden

Brazilië wil haar handel met Iran de komende jaren verdrievoudigen tot $5 miljard. Iran zou onder andere belangstelling hebben voor passagiersvliegtuigen van het Braziliaanse Embraer, na Boeing en Airbus de grootste vliegtuigbouwer ter wereld. Ook is Iran volgens handelsminister Monteiro geïnteresseerd in Braziliaanse auto’s, vrachtwagens en installaties om haar olieraffinaderijen te moderniseren.

“Iran is een zeer interessante markt, omdat er veel onderdrukte vraag is en omdat het een zeer groot land is. Er is dus een enorm potentieel voor regionale vluchten binnen Iran. Onze focus ligt op het uitbreiden van de samenwerking op het gebied van de maakindustrie, het eerste onderwerp dat we zullen bespreken aan de onderhandelingstafel”, zo verklaarde Monteira tegenover Reuters. De Braziliaanse minister bracht vorig jaar met een delegatie van Braziliaanse zakenmensen al een bezoek aan Iran.

Euro als wereldhandelsmunt

Iran werd door economische sancties om haar nucleaire programma een aantal jaar afgesloten van het wereldwijde betalingssysteem. Door de afhankelijkheid van dollars kwam het land toen in een diepe economische crisis terecht. Nu de sancties zijn opgeheven wil Iran minder afhankelijk worden van het dollarsysteem, bijvoorbeeld door olie in euro af te rekenen en handelscontracten met verschillende Europese bedrijven in euro’s vast te leggen.

De toenemende populariteit van de euro als internationale handelsmunt bewijst dat er in grote delen van de wereld veel vertrouwen is in de euro. Zowel de Russische president Poetin als premier Medvedev hebben zich in het verleden al eens positief uitgelaten over de gemeenschappelijke Europese munt. Ook olieproducerende landen als Irak en Iran hebben in het verleden al eens geopperd olie in euro’s in plaats van dollars af te rekenen.

De rol van Iran is niet te onderschatten. Het land heeft de vierde grootste oliereserves ter wereld en kan tegen een zeer lage kostprijs de wereld van olie en gas voorzien. Ook is het land met 80 miljoen inwoners, vergelijkbaar met Duitsland, potentieel een zeer grote afzetmarkt. Zeker als de olieproductie van Iran met nieuwe investeringen verder opgeschaald kan worden. Dat Iran kiest voor de euro is een overwinning voor de Europese munt en een verlies voor de ‘petrodollar’.

Armando Monteiro wil in euro’s handelen met Iran

17 februari 2016
Iran neemt afscheid van petrodollar en wil olie in euro
Iran heeft besloten voortaan alleen maar euro’s te accepteren in ruil voor haar olie, zo schrijft Reuters. Dat geldt dus niet alleen voor de nieuwe contracten die Iran gesloten heeft sinds het opheffen van de sancties, maar ook voor oude contracten en de nog openstaande rekeningen die door de sancties tegen het Iraanse banksysteem niet betaald konden worden.

Iran heeft sinds het opheffen van de sancties begin dit jaar verschillende deals gesloten met onder andere Total (Frankrijk), de raffinaderijen van Cepsa en Litasco (Spanje), Hellenic Petroleum (Griekenland), Eni (Italië) en en de handelstak van Lukoil (Rusland).

Olie in euro

“In onze facturen noemen we een clausule dat de kopers van de olie dienen te betalen in euro’s, waarbij de wisselkoers met de dollar ten tijde van de levering van de olie gehanteerd dient te worden”, zo verklaarde iemand van de National Iranian Oil Company (NIOC) tegenover Reuters. “Iran is om politieke reden van de dollar naar de euro overgestapt”, zo voegde hij eraan toe.

Openstaande rekeningen van enkele miljarden dollars moeten vanaf nu ook met de euro betaald worden. Tijdens de sancties werd Iran afgesloten van een belangrijk belangrijk internationaal betalingssysteem, waardoor rekening in dollars niet betaald konden worden. Wel kon Iran nog olie afrekenen met fysiek goud en in een aantal andere valuta, zoals de Omaanse rial en de dirham van de Verenigde Arabische Emiraten.

De overstap van dollars naar euro’s is een logische stap, omdat Europa nu al de grootste afnemer is van Iraanse olie. Iran probeert al sinds 2007 de leden van de OPEC te overtuigen de doller als munteenheid voor de internationale oliehandel te vervangen door de euro. “Veel Europese bedrijven snellen zich naar Iran om zaken te doen, dus het is zinvol de opbrengsten in euro te ontvangen”, zo verklaarde Robin Mills van het in Dubai gevestide Qamar Energy tegenover Reuters.

Iran heeft de vierde grootste bewezen oliereserves ter wereld en is in staat haar productie verder op te schroeven. Daardoor kan de oliehandel van Iran met tientallen miljarden euro’s toenemen.

Meer over dit onderwerp:
- Iran wil banden met Europa aanhalen (januari 2016)
- Iran wil meer samenwerking met Rusland (november 2015)
- India wil met euro’s betalen voor olie uit Iran (november 2013)
- Iran sluit miljardendeals in Europa, Rusland en China (januari 2016)
- Topman van Total wil grotere rol voor de euro (juli 2014)
- “Iran kan voor $1 per vat olie produceren” (december 2015)
- Hoe olie de werkelijke waarde van goud kan onthullen (februari 2014)
Einde petrodollar? Iran rekent olie voortaan in euro af
6 februari 2016
Een lage olieprijs als bedreiging voor de petrodollar?

De daling van de olieprijs tot onder de $30 per vat is potentieel een grote bedreiging voor de status van de Amerikaanse dollar als wereldreservemunt. Blijft de olieprijs nog lang laag, dan wordt het voor landen veel gemakkelijker over te schakelen naar een andere munt om de olie in af te rekenen. Maar hoe gaat dat in zijn werk? Een analyse…

Oliedollar

Om dit onderwerp goed te bespreken blikken we eerst even terug in de tijd. Na het loslaten van de koppeling tussen de dollar en goud was er geen anker meer dat de dollar waarde gaf. De dollar was niet langer garantie op levering van goud, een probleem dat door Kissinger heel slim opgelost door in 1973 een deal te sluiten met Saoedi-Arabië. Olie zou voortaan uitsluitend in dollars afgerekend worden, waarmee alle dollarreserves die centrale banken in de loop der tijd verzameld hadden een nieuwe functie kregen. Ze waren niet langer een claim op goud, maar op een overvloedige voorraad olie uit het Midden-Oosten.

Alle landen die olie importeren hadden vanaf dat moment dollars nodig om olie te kunnen kopen, waardoor wereldwijd de vraag naar dollars werd veiliggesteld. En omdat de wereldeconomie zo afhankelijk is van olie was het niets minder dan logisch dat men ook andere grondstoffen in dollars zouden afrekenen.

Neem als voorbeeld een land dat koper en graan exporteert en olie importeert. Als zij weten dat de olie alleen in dollars betaald kan worden, dan zou de meest logische reactie zijn om dollars te vragen voor de goederen die ze aan het buitenland verkopen (in dit voorbeeld koper en graan). En omdat deze situatie hetzelfde was voor alle olie-importerende landen en omdat olie een relatief grote kostenpost is duurde het niet lang voordat alle grondstoffen wereldwijd in de Amerikaanse dollar werden afgerekend.

Dit systeem zorgde voor een aanhoudende vraag naar dollars, waardoor de waarde van de munt kunstmatig hoog gehouden werd. Dit geeft een bevoorrechte positie aan de Verenigde Staten, omdat zij als enige in staat zijn dollars te creëren. Dit monopolie is al verschillende keren aangevallen, denk aan de oliecrisis van 1973, maar ook aan pogingen van Irak en Libië om olie in een een andere munteenheid te verhandelen.

Daling olieprijs

Terug naar de ontwikkelingen van vandaag de dag. De olieprijs zakte deze week onder de $30 per vat, terwijl in de zomer van 2014 nog meer dan $100 betaald werd voor een vat olie. Waarom blijft een land als Rusland een recordhoeveelheid olie oppompen, terwijl hun gemiddelde kostprijs hoger ligt dan de prijs waarvoor de olie op dit moment verhandeld wordt? En waarom zijn landen als Saoedi-Arabië en Rusland zo vastberaden hun productie verder op te schroeven, terwijl de opbrengst per vat als een baksteen naar beneden gaat?

Opvallend is dat Saoedi-Arabië de laatste tijd meer toenadering tot Rusland zoekt om de verstandhouding te verbeteren, terwijl het land in het verleden juist goede relaties onderhield met de Verenigde Staten. Staan we aan de vooravond van grote veranderingen?

Van dollar naar euro?

Een mogelijk scenario is dat deze twee olieproducerende landen een transitie voorbereiden van de dollar naar de euro als wereldwijde handelsmunt. Die stap wordt makkelijker gemaakt bij een lage olieprijs, omdat de rest van de wereld dan minder dollarreserves aan hoeft te houden. En dat is ook precies wat we in 2015 voor het eerst sinds in decennia zagen gebeuren.

Een zeer lage olieprijs zorgt voor minder vraag naar dollars, waardoor landen meer beweegruimte krijgen om de import van olie in een andere munt af te rekenen. Zo levert Iran inmiddels olie aan India in ruil voor roepies en ondernemen zowel China als Rusland initiatieven om olie in hun eigen munt te verhandelen.

Wereldwijde valutareserves dollar (Grafiek van Bloomberg)

Alternatief

Toen de dollar in 1971 werd losgekoppeld van goud en toen een paar jaar later de oliecrisis uitbrak was er geen alternatieve wereldmunt voor de dollar. Inmiddels is die er wel, want de euro is uitgegroeid tot een munt die door meer dan 300 miljoen mensen gebruikt wordt en die het vertrouwen van de markt heeft gekregen door de evenwichtige betalingsbalans en de productiviteit van de Eurozone als geheel.

Zou de euro de rol van wereldwijde handelsmunt kunnen overnemen? De zegen van Rusland hebben ze! Wat denkt u?

Kan de lage olieprijs de transitie naar de euro als wereldhandelsmunt versnellen?

16 januari 2016
RBS: “Daling olieprijs rampzalig voor high-yield obligaties”
Kredietanalist Alberto Gallo van de Royal Bank of Scotland zegt in een gesprek met Bloomberg dat de daling van de olieprijs grote gevolgen zal hebben voor de Amerikaanse high-yield obligatiemarkt. De energiesector vertegenwoordigt 18% van deze markt in de VS. Daarnaast bestaat nog eens 10 tot 15 procent van de high-yield obligatiemarkt uit leningen aan in bedrijven die nauw verweven zijn met de energiesector.

Voeg je daar de problematische retailmarkt aan toe, dan kom je volgens kredietanalist Gallo tot de conclusie dat bijna een derde deel van deze markt onder druk staat. In een gesprek met Bloomberg zegt hij dat een toename van het aantal faillissementen in de VS door de daling van de olieprijs vrijwel onvermijdelijk is geworden.

Daling olieprijs

Alberto Gallo merkt op dat RBS vorig jaar de daling van de olieprijs tot onder de $30 al zag aankomen. De olieprijs van in de $30 en $40 per vat was voor het Midden-Oosten prima, omdat het concurrenten in schalie van de markt hield. Maar nu de prijs verder gedaald is komen ze zelf ook in de problemen. De kredietanalist van RBS zegt daar het volgende over:

“Maar nu realiseren deze olieproducerende landen zich dat ze nu tegen elke prijs olie moeten produceren om drastische bezuinigingen te voorkomen. Ze moeten misschien wat bezittingen van de hand doen of geld uit hun staatsfondsen halen. Er is $7 biljoen aan vermogen in sovereign wealth funds in de wereld en die hoeveelheid daalt! Petrodollars zijn petro pennies geworden.”

Lees ook:
- Daling olieprijs bedreigt schalie revolutie VS (december 2014)
- Topman Shell heeft spijt van investeringen in schaliegas (oktober 2013)
De olieprijs is na correctie voor inflatie zelfs op laagste niveau sinds 1989 (Grafiek via Bloomberg)
14 januari 2016
Morgan Stanley: “Olieprijs gaat naar $20”
De olieprijs kan volgens Morgan Stanley tot $20 per vat dalen, zo bericht Bloomberg. Morgan Stanley analist Adam Longson schrijft in een nieuw rapport van de bank dat de prijs van een vat olie 10 tot 25 procent verder dalen bij een 5% waardestijging van de dollar. Het wereldwijde overschot aan olie heeft de olieprijs doen dalen naar $60 per vat, maar de daling van $55 naar $35 werd volgens het team van analisten van de bank voornamelijk gedreven door de appreciatie van de dollar.

“Gegeven de aanhoudende waardestijging van de dollar is een scenario van een olieprijs van $20 tot $25 mogelijk, simpelweg door een valuta-effect. De Amerikaanse dollar en andere niet-fundamentele factoren blijven de olieprijs sturen”, aldus de analisten van deze Amerikaanse zakenbank. Wereldwijd is een groot overschot aan olie, nu de OPEC landen besloten hebben de productie te maximaliseren. Door de prijsdaling besloten veel landen hun strategische olievoorraden uit te breiden, maar daarmee is geen einde gekomen aan de onbalans tussen vraag en aanbod.

Olieprijs kan volgens Morgan Stanley verder dalen door sterkere dollar (Bron: Bloomberg)

Olieprijs naar $20

Morgan Stanley is niet de eerste bank die olie naar $20 ziet dalen. Vorig jaar was Goldman Sachs de eerste die een koersdoel van $20 uitsprak voor een vat olie. Ook zij verwachten dat het overschot aan olie voorlopig boven de markt blijft hangen, zeker nu de strategische oliereserves tot een recordniveau gestegen zijn. Als alle olie-opslag vol zit moet de productie wel teruggeschroefd worden. Dat kan een nieuwe fase van prijsdalingen inluiden, zo denken veel analisten.

Lees ook:
11 januari 2016