Om de rol van goud te begrijpen kun je bijna niet om geopolitiek heen. De waarde van goud wordt namelijk sterk beïnvloedt door de functie die ze vervuld en daar hebben centrale banken en politici een sterke hand in. Op Marketupdate brengen we alle geopolitieke ontwikkelingen die van invloed kunnen zijn op de goudprijs en de goudmarkt.
“Ik ben blij om hier in Moskou te zijn en mijn overtuiging is dat de wereld Rusland nodig heeft”. Dat zei Sarkozy na afloop van een bijna twee uur durend gesprek met Poetin. Het was de derde ontmoeting tussen beide heren sinds Sarkozy zijn presidentschap in 2012 opgaf. Hij benadrukte dat Rusland en Europa juist meer moeten samenwerken en op een respectvolle manier naar elkaar moeten luisteren en het dialoog aan moeten gaan.
Sarkozy hield een toespraak voor studenten van het Moskouse Institute of International Relations, waarin hij de Westerse wereld oproept de isolatie van Rusland te staken. “Rusland is een onmisbare partner om het conflict in Syrië op te lossen. We moeten de twee coalities samenvoegen tot één”, zo verklaarde de voormalig president van Frankrijk. Daarmee verwijst hij naar de rivaliserende Amerikaanse en Russische militaire operaties in Syrië.
“Zonder Rusland kunnen we de uitdagingen waar de wereld voor staat niet aan. De wereldwijde rol van Poetin is meer positief dan negatief, ondanks de meningsverschillen die we hebben”, zo verklaarde Sarkozy in het bijzijn van Poetin. De president van Rusland prees de Fransman voor zijn ‘indrukwekkende speech’ en liet weten blij te zijn Sarkozy weer te ontmoeten.
Diplomatiek
De pro-Russische houding van Sarkozy werd niet door iedereen gewaardeerd. De Franse onderminister van onderwijs, Thierry Mandon, bekritiseerde het optreden van Sarkozy, omdat het lijnrecht tegen het officiële buitenlandbeleid van de Franse regering in gaat. "Diplomatiek is ingewikkeld en hij is als een hond op de bowlingbaan in deze kwestie", zo verklaarde Mandon op de Franse televisie.
Ook François Michel-Lambert, vice-president van het Franse parlement, uitte felle kritiek op het bezoek van Sarkozy. "Het is onvoorstelbaar dat de voormalig president geen gevoel van staatsmanschap heeft. Zijn parallelle diplomatie is schadelijk voor het land."
Presidentschap
Sarkozy was van 2007 tot en met 2012 de president van Frankrijk en hij heeft de ambitie om in 2017 opnieuw aan de Franse presidentsverkiezingen mee te doen. Sarkozy staat lijnrecht tegenover zittend president Hollande, die juist een harde lijn voert tegen Poetin voor wat betreft de rol van Rusland in conflictgebieden als Oekraïne en Syrië.
Lees ook:
De Russische president Poetin wil olie niet langer in dollars maar in roebels en yuan afrekenen, zo meldt de Iraanse nieuwszender PressTV. Hij deed opnieuw een beroep op de olie-industrie om olie en gas niet langer in de Amerikaanse munt, maar in lokale valuta af te rekenen. Dat kunnen roebels zijn, maar ook Chinese yuan of de valuta van handelspartners in de Euraziatische Economische Unie. Met deze landen heeft Rusland al afspraken gemaakt om goederen in lokale valuta af te rekenen.
Vertegenwoordigers van de Iraanse regering hebben aangekondigd dat hun financiële systeem al is ingericht op internationale betalingen in Iraanse rial en Russische roebels. Ook met Vietnam, Indonesië, Turkije en Egypte heeft Rusland al voorbereidingen getroffen om olie en andere grondstoffen in roebels af te rekenen.
Sinds de invoering van de Westerse sancties tegen Rusland staat dit thema al op de agenda van Poetin. Hij wil zijn land in alle opzichten minder afhankelijk maken van de dollar en het Westerse banksysteem.
Europa moet haar relatie met Rusland verbeteren en zou zich niet moeten laten leiden door Washington. Dat zei Jean-Claude Juncker donderdag tijdens een bijeenkomst in de Duitse stad Passau. “We moeten Rusland met respect behandelen. We kunnen onze relatie met Rusland niet laten dicteren door Washington”, aldus de president van de Europese Commissie.
De EU sloot zich vorig jaar aan bij de Verenigde Staten in het opleggen van sancties. Door de annexatie van de Krim moest Europa wel een statement maken tegen de Russen, maar gaandeweg is er steeds meer verzet gekomen tegen deze strategie. Door de sancties is de relatie met Rusland bekoeld, zowel in politiek als economisch opzicht. Poetin reageerde op de Westerse sancties door levensmiddelen uit Europese landen te boycotten, een maatregel die hard is aangekomen bij Europeanen die werkzaam zijn in deze branche.
Syrië
Door de Russische bombardementen op Syrië nemen de spanningen opnieuw toe. Vooral de Verenigde Staten bekritiseren het Russische optreden. Volgens de Amerikaanse president Obama zijn de Russische aanvallen op doelen in Syrië vooral een teken van zwakte. Maar Jean-Claude Juncker laat duidelijk een ander geluid horen. Hij wil de spanningen tussen Europa en Rusland verminderen en vindt dat Europa pogingen moet doen om de relatie te herstellen. "Dat klinkt misschien niet sexy, maar we kunnen niet zo verder gaan", zo verklaarde hij tegenover het aanwezige publiek.
We hebben op Marketupdate al vaker geschreven over de negatieve consequenties van de sancties tegen Rusland.
Lees ook:
Poetin ergert zich aan de imperialistische ambities van de Verenigde Staten en beschuldigt het land van het destabiliseren van de regio. Volgens Poetin heeft de VS daarmee de voedingsbodem gecreëerd voor de opkomst van een terreurbeweging als ISIS. In het volgende videofragment legt hij in heldere bewoording uit wat er volgens hem mis is met het buitenlandse beleid van de Verenigde Staten. We hebben het videofragment vertaald, de vertaling staat onder de video.
“Als eerste dit: Ik heb nooit gezegd dat ik de Verenigde Staten zie als een bedreiging van de nationale veiligheid. Obama heeft gezegd dat hij Rusland als een bedreiging ziet, maar zo denk ik niet over de VS. Wat ik merk is dat het beleid van diegene die in de Verenigde Staten in de machtscirkel zitten – als ik die term mag gebruiken – verkeerd is. Hun beleid is niet alleen in strijd met onze belangen, ook ondermijnt het beetje vertrouwen dat we nog hadden in de VS. Daarnaast is het buitenlandse beleid ook nog eens schadelijk voor de VS, het land dat zowel in politiek als in economisch opzicht gezien wordt als een van de grote wereldmachten.
Ik kan me stil houden over deze dingen, maar Dominic heeft het zojuist al aangegeven. Eenzijdige acties, in de voortdurende zoektocht naar de volgende ‘alliantie’ en coalitie, die vooraf vastgelegd worden… Dit is niet de aanpak die je kiest als je in gesprek wilt en je overeenstemming wilt bereiken over onze gemeenschappelijke doelstellingen. Dit zijn eenzijdige acties die voortdurend worden uitgevoerd en die altijd leiden tot crisissituaties. Ik heb het eerder al eens gezien.
Een andere dreiging die Obama noemde was ISIS. Nou, welk land heeft ze bewapend? Wie bewapende de Syriërs die vochten tegen Assad? Wie creëerde de noodzakelijke omstandigheden die deze situatie konden faciliteren? Wie heeft steeds aangedrongen op de levering van wapens naar dit gebied? Begrijpen jullie echt niet wie er aan het vechten is in Syrië?
Het zijn voornamelijk huurlingen.
Begrijp je dat die betaald worden? Huurlingen vechten voor diegene die ze het meeste betaalt. Dus ze worden bewapend en krijgen een zeker bedrag betaald. Ik weet zelfs om wat voor bedragen dat gaat. Dus ze vechten, want ze hebben de wapens. En die wapens gaan ze uiteindelijk natuurlijk niet meer teruggeven. Dan komen ze tot de ontdekking dat ze ergens anders meer geld kunnen krijgen. Dus gaan ze daar vechten. Dan bezetten ze de olievelden, in Irak, in Syrië… Dan gaan ze olie oppompen, en iemand koopt die olie. Waar blijven de sancties tegen diegene die deze olie kopen? Geloof je echt dat de VS niet weet wie deze olie koopt? Is het niet zo dat hun bondgenoten de olie van ISIS kopen? Denk je dat de VS geen invloed kan uitoefenen op haar bondgenoten? Of is de situatie zo dat de VS haar bondgenoten inderdaad niet wil beïnvloeden…
Maar waarom bombarderen ze dan op ISIS? In de gebieden waar zij olie oppompen en de huurlingen meer betalen hebben de rebellen van de 'beschaafde' Syrische oppositiegroeperingen zich direct bij ISIS aangesloten. Omdat ze daar beter betaald worden. Ik beschouw dit als absoluut onprofessionele politiek. Het is niet gestoeld op feiten, op de werkelijke wereld. De Verenigde Staten willen de beschaafde, democratische oppositie in Syrië ondersteunen. Dus geven ze wapens, en even later voegen ze zich bij ISIS. Kunnen ze niet een stap verder denken? Wij staan niet achter dit soort politiek van de Verenigde Staten. Wij keuren het af. Het schaadt alle partijen, inclusief jullie zelf [de Verenigde Staten].Voor wat betreft onze nationale belangen: Ik zou het zeer op prijs stellen als mensen zoals jullie [Amerikaanse journalisten] die de vragen stellen, op een dag de leiding overnemen van de regering. Misschien kunnen we dan op één of andere manier deze situatie weer terugdraaien. Als dat niet gebeurt, dan wil ik jullie tenminste vragen om mijn boodschap over te brengen op jullie regering. Op de president van de Verenigde Staten, de vice-president en alle andere relevante personen.Vertel ze dat wij op geen enkele wijze op zoek zijn naar confrontatie en dat wij dat ook niet willen uitlokken. En als jullie onze nationale belangen nog eens overdenken in het perspectief van jullie acties. Bedenk dat al onze andere geschillen zichzelf zullen oplossen. Dit moet gedaan worden, het is niet genoeg om er alleen over te praten. Jullie moeten de belangen van anderen ook in overweging nemen en respect tonen voor andere volkeren. Je kunt anderen niet 'uitpersen' en alleen maar kijken naar welk voordeel jullie eruit behalen. Of het nou gaat om de economie, jullie militaire operaties, alles...Kijk naar Irak, de situatie daar is verschrikkelijk. En kijk naar Libië, wat jullie daar hebben aangericht met de moord op jullie ambassadeur. Hebben wij dat gedaan? Jullie hadden hiervoor zelfs een besluit van de Veiligheidsraad om een no-fly zone in het leven te roepen. Maar waarvoor? Dat was bedoeld om te verhinderen dat de luchtmacht van Gadaffi de rebellen kon bombarderen. Dat was niet de slimste beslissing, maar goed... Wat deden jullie vervolgens? Jullie begonnen het territorium daar te bombarderen. Dat was duidelijk in strijd met de resolutie van de Veiligheidsraad. Het is gewoon agressie tegen een staat. Waren wij daar verantwoordelijk voor? Jullie deden dit met je blote handen. En het eindigde met de moord op Gadaffi.Wie zijn fout is dit? Het is jullie fout! Het is zelfs een verschrikkelijke catastrofe. Maar ga dan niet om je heen kijken om de schuldige aan te wijzen als jullie die fouten maken. Jullie moeten het tegenovergestelde doen. Probeer boven dat eindeloze verlangen uit te stijgen om te domineren. Jullie moeten stoppen met handelen uit imperialistische ambities. Probeer niet het geweten van miljoenen mensen te vergiftigen door te suggereren dat er geen alternatief is voor een imperialistische politiek.We zullen nooit onze relatie vergeten toen we de VS ondersteunden in de Onafhankelijkheidsoorlog. We zullen ook nooit vergeten hoe we samenwerkten in beide Wereldoorlogen, als bondgenoten. Ik ben er persoonlijke van overtuigd dat de geostrategische belangen van Rusland en de Verenigde Staten in essentie dezelfde zijn. We moeten ons focussen op deze onderlinge verstandhouding."
Volgens de Russische auteur, historicus en politicus Nikolai Starikov is de Islamitische Staat (ISIS) een instrument van de Verenigde Staten dat als doel heeft China, Rusland en Europa te destabiliseren. De Verenigde Staten hebben door de regio te destabiliseren en regeringen omver te werpen een voedingsbodem gecreëerd waarin deze terreurbeweging kon groeien. Om de absolute wereldmacht te blijven wil de VS chaos creëren op het Euraziatische continent. We hebben een deel van zijn toespraak vertaald. De volledige tekst in het Engels is hier te vinden.
Over de opkomst van ISIS
Zulke sterk georganiseerde terreurorganisaties met promotievideo's van Hollywood kwaliteit ontstaan niet zomaar uit zichzelf. Merk op dat niemand twee jaar geleden wist van het bestaan van deze Islamitische Staat. We kenden Al-Quaeda en de Syrische oppositie. En waar is het vrije Syrische leger opeens gebleven? Waren die zo vrij dat ze in het niets zijn opgelost?Stel je voor dat je een groep partizanen hebt zoals de Woudbroeders, en dat die zich dan opeens in de bossen reorganiseren tot de Rode Garde. Dat is onmogelijk. Het is het één of het is het ander. De ene groepering kan niet uit zichzelf transformeren in een andere beweging. Om ruimte te maken voor een terreurbeweging als Islamitische Staat moet je eerst de staten omver werpen. En dat is de gebruikelijke route voor de wereldwijde bankierselite, waarover ik schrijft in mijn boek 'Macht'.Hoe creëer je een terreurbeweging als ISIS, als deze verspreid zijn over allemaal verschillende landen? Je hebt de staten Irak en Syrië. Het is niet mogelijk om een leger van honderdduizend militanten op poten te zetten binnen het grondgebied van Irak. Daarvoor moet je eerst de Irakese staat omverwerpen. Of de regering moet compleet afwezig zijn, zoals in Libië het geval was. Ook Syrië moet nu omver geworpen worden en dat is waar de haat tegen Assad vandaan komt. Dit is waarom men steeds roept dat Assad moet vertrekken, dat is om de natiestaat te destabiliseren.De Amerikanen hebben een quasi-structuur gecreëerd, waarbij ze wapens en geld naar Afghanistan sturen. Merk op dat er op dit moment gevochten wordt om Kunduz, dat grenst aan Tadzjikistan. Men is bezig met een voorbereiding van een brug voor de invasie. Alles verloopt precies volgens plan.
Vluchtelingen
Honderdduizenden Syriërs zijn naar Europa gevlucht. Miljoenen mensen verblijven momenteel in vluchtelingenkampen. Als ze niet naar Europa kunnen, waar moeten ze dan heen? Je kunt ze goedkoop inhuren voor een leger zoals ISIS. Mensen hebben geen optie, de infrastructuur is vernietigd, er is geen plek om te leven en de terreurbeweging biedt je een salaris aan! Deze chaos wil de terreurbeweging via Afghanistan verspreiden richting Centraal-Azië. Met als doel de landen in deze regio te destabiliseren. Daar heb ik, en vele anderen, jaren geleden al over geschreven. Daarna zal de terreurbeweging oprukken richting China en Rusland. Vandaag de dag vechten een paar duizend Oeigoeren voor Islamitische Staat. Dit is een macht die China kan destabiliseren.Je moet de logica van de Verenigde Staten begrijpen. Zij hebben deze terreurbeweging in het leven geroepen en moeten het de ruimte geven om te laten groeien. Ze zeggen wel dat ze er tegen willen vechten, maar in werkelijkheid bouwen ze een coalitie waardoor de Islamitische Staat nog verder kan groeien. Je kunt je dus afvragen of de VS werkelijk als doel heeft ISIS te bestrijden.In Afghanistan vocht het Amerikaanse leger naar eigen zeggen tegen drugs, maar de productie van papaver (grondstof voor opium) groeide in deze periode met een factor 42. Misschien wordt ISIS dan ook wel 42 keer zo groot. Ze vechten er zelf in elk geval niet tegen en ze zullen ook verhinderen dat anderen ertegen zullen vechten.Wat zijn dan die aanvallen van Amerikanen op de stellingen van militanten? Weten we eigenlijk wel wat ze aan het bombarderen zijn? Ik hoop dat ze dat weten... Misschien bombarderen ze het Syrische leger wel. Als er iets mis gaat zullen ze natuurlijk zeggen: "Het spijt ons!" Maar de realiteit is dat in de gebieden waar de Amerikanen zijn, ISIS vrij kan groeien.
Rusland
Maar wat doet Rusland nu? Wetende dat de dreiging van de Islamitische Staat op ons afkomt, moeten we ertegen vechten. Maar hoe? Niet door grondtroepen te sturen. Instructeurs, zwaar materieel en vliegtuigen, maar geen grondtroepen. Er zijn al Syrische en Koerdische troepen op de grond.De omliggende landen zien wel wat er gaande is. Zij zijn niet dom. Ze begrijpen dat deze terreurbeweging een bedreiging vormt voor alle soevereine staten in de regio. Aan de grens met Saoedi-Arabië wordt al gevochten. Denk je dat ze daar blij mee zijn? Natuurlijk niet, ze houden zich liever bezig met olie oppompen en cocktails drinken. En op dat moment staat Rusland op en zegt: "Mensen, wij zullen deze puinhoop opruimen en zullen ISIS vernietigen. We zullen doen alsof we niet weten dat deze terreurbeweging door de Amerikanen gecreëerd is. We vragen alleen maar om jullie hulp."Een week voordat Poetin zijn speech hield voor de Verenigde Naties brachten de premier van Israël, de Saudische koning en het staatshoofd van Jordanië allen een bezoek aan Poetin. Waarom deden ze dat? Omdat het ze te warm onder de voeten werd. De VS is nu haar monopolie op het 'bestrijden' van ISIS kwijtgeraakt. De Amerikanen hebben hun kansen verspeeld om alles te kunnen bombarderen op het Syrische grondgebied. Rusland dwingt de Verenigde Staten nu om Islamitische Staat te vernietigen.De Amerikanen hadden gehoopt dat wij ons zouden mengen in een oorlog met grondtroepen, maar dat gaan we niet doen. Rusland krijgt geld van de landen die de dreiging van IS voelen om de bombardementen uit te voeren, terwijl het Syrische leger de grondtroepen levert. Iedereen zal ons dankbaar zijn voor onze inzet, terwijl de Amerikanen gedwongen worden hun eigen project de nek om te draaien.Dat is wat er vandaag de dag gebeurt.Lees ook:
Rusland en Saoedi-Arabië, de twee grootste olieproducenten ter wereld, hebben vooralsnog geen plannen hun productie te verlagen. Sterker nog, in beide landen is de productie de afgelopen maanden juist toegenomen, ondanks het structurele overschot op de wereldwijde oliemarkt. Rusland heeft de afgelopen jaren geleidelijk haar productie opgeschroefd en produceerde in september een recordhoeveelheid van 10,74 miljoen vaten olie per dag. Dat is het grootste volume sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.
Ook Saoedi-Arabië heeft dit jaar de productie verder opgeschroefd, waardoor het overschot op de oliemarkt in stand wordt gehouden. Daar betaalt het land een hoge prijs voor, want door de dalende opbrengst van de olie-export ziet hun begroting er opeens een stuk slechter uit. Het land is voor 90% van haar inkomsten afhankelijk van olie en zal volgens berekeningen van het IMF door de halvering van de olieprijs uitkomen op een begrotingstekort van 19,5%. Het is niet voor niets dat het land onlangs obligaties uit moest geven om het gat in de begroting te financieren.
Rusland en Saoedi-Arabië willen productie niet verlagen
OPEC buitenspel
Zonder de medewerking van Saoedi-Arabië staat de OPEC machteloos. In het verleden konden de OPEC-landen vaak overeenstemming bereiken over het terugschroeven van de productie, met als doel de olieprijs kunstmatig hoog te houden. Nu een steeds groter deel van de wereldwijde olieproductie afkomstig is van niet-OPEC landen (waaronder Rusland) is het moeilijker geworden de olieprijs te beïnvloeden. Het voortbestaan van de OPEC wordt bedreigd, nu de twee grootste olieproducenten zich niet meer aan de productiequota willen houden.
Christopher Weafer van het consultancy bureau Macro-Advisory verklaarde tegenover de Wall Street Journal dat er geen enkele kans is dat Rusland gaat deelnemen aan de OPEC. “Rusland heeft een heel andere benadering dan de meeste OPEC-landen. Het streeft er voortdurend naar zoveel mogelijk olie te produceren”, aldus Weafer. Ook olie & gas analist Pavel Kushnir van Deutsche Bank verwacht niet dat Rusland de productie gaat verlagen, nu de olieprijs zo ver gezakt is.
Wat betekent de lage olieprijs?
Vorig jaar november werd duidelijk dat de olieproducerende landen geen overeenkomst zouden bereiken over het ondersteunen van de olieprijs. Sindsdien is de prijs in een rap tempo gehalveerd tot minder dan $50 per vat. Maar waarom ondernemen Rusland en Saoedi-Arabië geen enkele poging om de olieprijs op te drijven?
Het is in deze context goed om te begrijpen dat verreweg de meeste olie in de wereld nog in dollars wordt afgerekend. Een hoge olieprijs betekent dus ook veel vraag naar de Amerikaanse dollar. Daalt de olieprijs, dan hebben landen minder dollars nodig om hun energierekening te betalen. En als landen minder dollars nodig hebben voor het internationale handelsverkeer, dan betekent dat ook dat landen minder dollarreserves nodig hebben en meer kunnen diversificeren richting andere handelsmunten zoals de euro en de renminbi.
Nu Rusland de olieproductie opschroeft ziet Saoedi-Arabië geen andere optie dan om ook zelf maar de oliekraan verder open te draaien. Want zouden ze de productie wél terugschroeven, dan kan Rusland dat gat opvangen en de winst opstrijken. Ook dat kan niet de bedoeling zijn. Het is opvallend dat de Saoedi's als trouwe bondgenoot van de VS niet langer streeft naar een hogere olieprijs. Is het onmacht? Of is het onwil?
Schalie-olie
De Verenigde Staten lijkt vooralsnog de grootste verliezer te zijn van deze ontwikkelingen. Hun schalie-olie heeft een veel hogere kostprijs en de industrie die om deze schalie-revolutie heen gebouwd is blijkt voor een groot deel gefinancierd te zijn met schulden. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de productie van schalie-olie dit jaar een enorme terugval heeft meegemaakt. Afgelopen vrijdag werd bekend dat het aantal actieve schalie-olie installaties in de VS was gedaald naar het laagste niveau in vijf jaar tijd.
Aantal schalie-olie installaties in de VS zakte naar het laagste niveau in vijf jaar
Oekraïne loopt naar schatting $2 miljard mis door de aanleg van de nieuwe Nord Stream 2 gasleiding, zo meldt Sputnik News. Deze nieuwe gasleiding loopt via de Oostzee en kan rechtstreeks aardgas van Rusland naar Duitsland transporteren. Dat is goed nieuws voor alle West-Europese landen die afhankelijk zijn van het Russische gas, maar minder goed nieuws voor de Oost-Europese landen als Polen en Oekraïne. Omdat de gasleiding niet door deze landen wordt aangelegd lopen zij belangrijke inkomsten én werkgelegenheid mis. Volgens de Oekraïense president Yatsenyuk loopt zijn land hierdoor circa $2 miljard mis.
Alternatieve routes
Door de geopolitieke spanningen in de regio kiest Rusland alternatieve transportroutes naar Europa. Aan de noordzijde komt een tweede 'Nord Stream', waarmee de transportcapaciteit van aardgas richting Duitsland met 55 miljard kubieke meter gas per jaar zal toenemen. Tegelijkertijd werkt Rusland aan de 'Turkish Stream', een gasleiding die via de Zwarte Zee en via Turkije naar Griekenland loopt. Daar komt uiteindelijk een verdeelpunt waarmee de Zuid-Europese landen en de balkanstaten bevoorraad kunnen worden.
Oekraïne en Polen worden gepasseerd met de aanleg van de nieuwe Nord Stream 2 gasleiding
Volgens de Russische president Poetin was de vluchtelingencrisis in Europa volledig te verwachten. De vluchtelingenstroom naar Europa is volgens hem namelijk het directe gevolg van het Westerse beleid in het Midden-Oosten en in Noord-Afrika, waardoor een voedingsbodem kon ontstaan voor terreurbewegingen en jihadisten.
“Wij Rusland – en ik persoonlijk enkele jaren geleden – hebben duidelijk aangegeven dat er acute problemen zouden ontstaan als onze zogenaamde Westerse partners door zouden gaan met hun falende buitenlandse beleid, specifiek in de regio waar veel Moslims wonen, het Midden-Oosten en Noord-Afrika”, zo verklaarde Poetin tijdens het Eastern Economic Forum in de Russische stad Vladivostok.
Het Westen heeft volgens Poetin de fout gemaakt om hun eigen standaarden op te leggen aan de rest van de wereld, zonder daarbij rekening te houden met de historische, religieuze, nationale en culturele eigenschappen van specifieke regio’s. De enige manier om de stroom van vluchtelingen richting Europa te stoppen is om de probloemen op te lossen in de landen waar de mensen uit gevlucht zijn. En de eerste stap in die richting is het creëren van een gemeenschappelijk front dat jihadistische groeperingen zoals Islamitische Staat (IS) tot in de kern kan bestrijden, aldus Poetin.
Internationale coalitie
"We willen echt graag een soort internationale coalitie vormen, daarom hebben we al gesprekken gevoerd met onze Amerikaanse partners", zo verklaarde de Russische president tegenover de aanwezige pers. Volgens de Russische premier zullen de vluchtelingen pas terugkeren als het terrorisme compleet is uitgeroeid. Het opnieuw opbouwen van de lokale economieën en sociale structuren kan pas plaatsvinden als de situatie weer veilig is. Maar ook dan is terughoudendheid geboden. "Als we eenzijdig handelen en blijven discussiëren over de quasi-democratische principes voor bepaalde gebieden, dan brengt ons dat alleen maar bij een grotere impasse", aldus Poetin. Volgens hem moet de internationale coalitie de geschiedenis, cultuur en lokale tradities in de regio's waar de vluchtelingen vandaan komen respecteren.
Poetin kon het niet laten om hard uit te halen naar Europa. Tot zijn grote ergernis blijft het oude continent blind de orders van de Verenigde Staten opvolgen, ook als er geen gemeenschappelijke belangen zijn. Voorafgaand aan de toespraak van Poetin zei het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken dat de Europese landen veel kunnen leren van de manier waarop Rusland de vluchtelingen uit Oekraïne heeft opgevangen. Zij kregen volgens de woordvoerster Maria Zakharova allemaal onderdak, voedsel en hulp aangeboden.
De Russische plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Igor Morgulov heeft tijdens een bezoek aan China de mogelijkheden besproken om de Euraziatische Economische Unie (EEU) samen te smelten met het Silk Road project. Samen met zijn Chinese collega Chent Guoping leidde hij de eerste bijeenkomst van een nieuwe werkgroep die zich over dit onderwerp gaat buigen.
“De deelnemers van deze werkgroep bespraken de bilaterale samenwerking, conform de voorwaarden uit het gezamenlijke statement dat de Russische president Poetin en zijn Chinese collega Xi Jinping in mei ondertekenden in Moskou”, zo verklaarde de persvoorlichting van het Russische ministerie.
Silk Road
Het Silk Road initiatief werd door China opgestart met als doel de Euraziatische handel te bevorderen. Tientallen landen op de route tussen China en Europa hebben zich bij dit project aangesloten en nemen deel aan de Chinese Investeringsbank (AIIB) waarmee het infrastructurele project gefinancierd zal worden. Er komt een verbeterde spoorverbinding die vanuit de Chinese industriesteden via Kazachstan en Rusland richting Europese havensteden gaat. Met deze nieuwe handelsroute kunnen goederen twee keer zo snel van China naar Europa getransporteerd worden dan via de bekende handelsroutes over zee.
Euraziatische Economische Unie
De Euraziatische Economische Unie (EEU) is een project dat Rusland heeft opgestart om de economische samenwerking tussen Rusland en de voormalige Sovjetlanden te bevorderen. Naar het voorbeeld van de Europese Unie wil Poetin op termijn ook vrij verkeer van personen en goederen tussen de lidstaten en de introductie van een gemeenschappelijke Euraziatische muntunie. Ook wil Rusland graag een vrijhandelszone met de Europese Unie tot stand brengen, al is dat momenteel lastig geworden door de wederzijdse economische sancties en de problematische situatie in Oekraïne.
China en Rusland investeren in een sterker Euraziatische continent
Europa moet zich minder afhankelijk maken van de Verenigde Staten en in plaats daarvan haar blik werpen op opkomende grootmachten als China en Rusland, aldus Folker Hellmeyer, hoofdeconoom van de Duitse Bremer Landesbank. Volgens Hellmeyer probeert de Amerikaanse overheid de Eurozone te destabiliseren met een ‘verdeel en heers’ tactiek en daarom moet het Europese blok zich volgens hem meer op de opkomende grootmachten in het Oosten richten.
Volgens Hellmeyer hanteert de VS een onhoudbaar economisch systeem dat gedreven is op krediet en dat in de toekomst opnieuw een grote crisis zal veroorzaken. De economische fundamenten van de lidstaten van de Eurozone zijn volgens hem veel sterker dan die van de VS en diens bondgenoten Japan en Groot-Brittannië.
Niet Europa, maar de Verenigde Staten zijn volgens de hoofdeconoom van de Bremer Landesbank de 'zieke man' van de wereldeconomie: "De VS heeft helemaal niets hervormd sinds de crisis van 2008. Ze volgen nog steeds het oude economische model dat resulteerde in een grote financiële crisis". Als voorbeeld noemt hij de autohandel in de Verenigde Staten, die heel veel gelijkenissen toont met de huizenmarktbubbel die de aanzet gaf voor de laatste economische crisis. Het is nu zo gemakkelijk om krediet aan te vragen voor de aanschaf van een nieuwe auto dat het moeilijk is om een lening geweigerd te krijgen.
Wereldwijde machtsstrijd
Volgens Hellmeyer staat de wereld nu voor de grootste machtsstrijd sinds 1945. De VS probeert haar Westerse invloedssfeer te consolideren, maar wordt daarin bedreigd door de opkomende economieën zoals de BRICS-landen. Deze economieën vertegenwoordigen gezamenlijk 85% van de wereldbevolking, 70% van de valutareserves en 56% van alle economische productie.
Europese politici, die gekozen zijn om de Europese belangen te verdedigen, zouden volgens Hellmeyer een beleid moeten nastreven onafhankelijk van de VS. Dat betekent dat Europa meer moet deelnemen in grootschalige projecten die Rusland en China voorstellen. Denk daarbij aan de aanleg van Russische gaspijpleidingen richting Europa en de Chinese 'Silk Road' handelsroute. Europa moet volgens hem zo snel mogelijk stoppen met de sancties tegen Rusland.
Folker Hellmeyer: "Europa moet haar blik op het Oosten richten"