Categorie: Goud en zilver report

De goudprijs zakte afgelopen week van €988,39 naar €985,29 per troy ounce, een verwaarloosbaar klein verlies van 0,31%. De zilverprijs steeg van €481,78 naar €495,25 per kilo, een plus van 2,8%. In dollars steeg de goudprijs van $1.312,52 naar $1.314,55 (+0,15%) en steeg zilver van $19,91 naar $20,56 per troy ounce (+3,26%). De hogere percentages in dollars vertellen ons dat de Amerikaanse munt weer in waarde gezakt is ten opzichte van de euro.

Vooral in euro’s is de prijsontwikkeling van afgelopen week opmerkelijk, want doorgaans volgen de prijzen van goud en zilver elkaar (met een hogere volatiliteit voor laatstgenoemde). Door de stijging van de zilverprijs en de daling van goud zakte de ratio tussen de twee edelmetalen van 66:1 naar ongeveer 64:1.

De goud/zilver ratio is in de afgelopen zes maanden gestegen van minder dan 54:1 naar 64:1 en bereikte eind juli zelfs het hoogste niveau in bijna drie jaar tijd. Was zilver te hard afgestraft? Of is er iets aan de hand met de goudmarkt? Voor beide kan men een verklaring vinden. We nemen ze beide onder de loep…

1. Meer vraag naar zilver?

Eerder deze week werd bekend dat India weer meer zilver koopt, mogelijk door de toenemende restricties op de import en verkoop van goud. India kocht in de eerste vijf maanden van dit jaar al 10% van de wereldwijde zilverproductie op, ongeveer 2.400 ton. Dat is veel meer dan het totaal van 1.900 ton zilver over heel 2012. Ook onder beleggers lijkt de vraag naar zilver aan te sterken. Zowel de Australische Perth Mint als de US Mint verkochten de afgelopen maand veel zilver. De Perth Mint verkocht in juli 18% meer zilver dan in mei en juni, namelijk een kleine 700.000 troy ounces. De US Mint verkocht in juli ook meer zilveren Eagle munten. Met een verkoop van 4.406.500 troy ounce aan munten was juli de tweede beste maand van het Amerikaanse munthuis in 2013. Vergeleken met een maand geleden steeg de verkoop met 34%, vergeleken met dezelfde maand van vorig jaar verkocht de US Mint zelfs 97% meer zilveren munten.

De wereldwijde zilvermarkt is natuurlijk veel groter dan deze twee munthuizen, waardoor we eigenlijk geen directe relatie mogen leggen tussen de zilverprijs en de verkoop van deze munthuizen. Toch zegt een sterke stijging van de verkoop van zilveren beleggingsmunten veel over het sentiment van beleggers in de zilvermarkt. En het zijn juist de beleggers die het groeiende aanbod aan zilver moeten opvangen. De industriële vraag naar zilver stagneert en de vraag naar zilver vanuit de fotografie neemt al jaren af. Tegelijkertijd stijgt de mijnbouwproductie van het grijze edelmetaal.

2. Papieren goudmarkt is ziek?

Een andere reden voor de daling van de zilverprijs is de ontwikkeling op de goudmarkt. Goud verkeert nu al ruim een maand in backwardation. De rentevergoeding die de markt vraagt is nog steeds hoger dan de kapitaalmarktrente. Voor alle details over dit zeldzame fenomeen verwijzen we graag naar ons goud en zilver report van vorige week en naar dit achtergrondartikel over backwardation in de goudmarkt. De negatieve Gold Forward Offered Rates (GOFO) houden niet alleen aan, ze worden ook steeds intensiever. Deze week dook ook de rente op een swap van goud voor een periode van zes maanden onder nul! Zie onderstaande grafiek.

Er is ook weer goud uit het GLD onttrokken. Zat er vorige week nog meer dan 918 ton goud in het fonds, afgelopen vrijdag was dat iets meer dan 911 ton. Banken hebben weer aandelen teruggebracht naar de beheerder van het GLD, in ruil voor de claimbewijzen voor 7 ton fysiek goud. De krimp van het GLD fonds is tekenend voor het sentiment in de goudmarkt. Beleggers keren de papieren posities de rug toe, terwijl de vraag naar fysiek goud aanhoudt. Ook in China wordt nog steeds veel fysiek goud gekocht.

Over deze ontwikkelingen in de goudmarkt heeft FOFOA onlangs een zeer interessant artikel geschreven: The Funeral (leestip voor de zondagmiddag!)

Voor het eerst sinds tijden is ook de effectieve rente op een goudswap met een duur van zes maanden negatief…

De prijzen van goud en zilver gingen de afgelopen week weer wat omhoog. De goudprijs per troy ounce steeg in een week tijd van €986,50 naar €1003,89, een plus van 1,76%. De zilverprijs ging iets minder hard omhoog, maar wist nog altijd een stijging van 1,52% te behalen. Afgelopen vrijdag sloot de handel in zilver op een prijs van €484,48 per kilo. Omdat goud het opnieuw beter deed dan zilver loopt de goud/zilver ratio weer iets verder op, namelijk tot 66,63/1. Gedurende de week bereikte zilver een hoogtepunt van iets meer dan €500 per kilo en tikte de goudprijs bijna €1.020 per troy ounce aan.

Zwakke dollar

In dollars steeg de goudprijs de afgelopen week naar $1.333,29 per troy ounce, een winst van 2,92%. De prijs voor een troy ounce zilver steeg in een week tijd van $19,51 naar $20,01, een plus van 2,56%. De hogere winst in dollars laat zien dat de wereldreservemunt opnieuw zwakker is geworden ten opzichte van de euro. Cor Wijtvliet schrijft in zijn laatste ‘Crash Investor‘ nieuwsbrief dat de stijging van de EUR/USD een weerspiegeling geeft van het monetaire beleid van de Fed en de ECB. In de VS gaat men langer dan verwacht door met het stimuleringsprogramma, terwijl de situatie in Europa relatief rustig is. Daar komt bij dat er op ons continent vooral deflatoire druk is door bezuinigingen van overheden en door het feit dat men vooral schulden aan het aflossen is. De euro begon op 10 juli aan een opmars, toen de wisselkoers een bodem zette op $1,2782. Op het moment van schrijven staat de wisselkoers op $1,3278, een stijging van 3,88% in slechts achttien dagen.

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

Centrale banken kochten ook in juni goud

Centrale banken hebben in juni opnieuw netto goud aan hun reserves toegevoegd, al ging het om relatief kleine hoeveelheden. Hoewel China iedere maand tientallen tonnen goud importeert doen andere landen het vrij rustig aan. Rusland kocht 300 kilo goud, Kazachstan voegde 1,4 ton aan haar goudreserve toe. Ook landen als Azerbeidzjan, Oekraïne, Wit-Rusland, Griekenland en Kirgizië kochten samen enkele tonnen goud op. Turkije en Mexico stonden aan de andere kant van de toonbank. Deze twee landen brachten in juni een beperkte hoeveelheid monetair goud op de markt.

Minder aanbod

Volgens de World Gold Council (WGC) moeten we ons dit jaar voorbereiden op een kleiner dan gebruikelijk aanbod van fysiek goud. Door de daling van de goudprijs is men minder bereid om sloopgoud in te leveren. De cash for gold winkels en juweliers die oude sieraden en munten inkopen hebben het minder druk, omdat de aanbieders van het sloopgoud wachten op een hogere prijs. De impact van de lagere goudprijs is zelfs zo groot dat het totale aanbod van sloopgoud dit jaar een kwart lager kan zijn dan in 2012. Omgerekend gaat dat om 300 tot 400 ton fysiek goud!

Koopmoment voor goud?

Volgens analist Juan Carlos Artigas (WGC) zijn er momenteel twee sterke koopsignalen in de goudmarkt waar te nemen. Het eerste signaal is een technische indicator: de goudprijs is sinds 2011 met 37% gezakt. Dat is één van de grootste dalingen sinds 2002, toen de goudprijs bijna onafgebroken begon te stijgen. We hebben sinds het millennium slechts zeven keer een correctie in goud gezien die groter was dan 10%. De huidige correctie op de goudprijs biedt volgens Artigas een unieke kans om in te stappen of om de positie in goud uit te breiden.

De tweede aanwijzing voor een hogere goudprijs is de verschuiving in de vraag en het aanbod. Het aanbod van goud wordt dit jaar beperkt door een lagere productie van goudmijnen en een afname van het aanbod van sloopgoud. Ondertussen stijgt de vraag naar goud, voornamelijk in China. De WGC schat in dat China dit jaar 1.000 ton fysiek goud zal kopen, voor het eerst meer dan India.

De goudprijs steeg afgelopen week naar €986,50 per troy ounce, een stijging van 0,28%. De zilverprijs sloot 2,7% lager op €477,31 per kilogram. Door de prijsdaling van zilver is is ratio tussen beide edelmetalen opgelopen tot 66,27:1. Dat is het hoogste niveau in ruim twee jaar tijd!

Woensdag zakten de prijzen van goud en zilver nog door uitspraken van Fed-voorzitter Bernanke. Hij maakte bekend dat de centrale bank voorlopig blijft stimuleren en suggereerde dat de rente nog tot ver in de toekomst laag zal blijven. Op zichzelf positief nieuws voor edelmetalen, maar voor sommige speculanten was het reden om goud en zilver van de hand te doen.

Goud wist het verlies goed te maken, het zilver kon niet aanhaken. De prijsontwikkeling van zilver was de afgelopen week bijzonder zwak, zoals onderstaande grafiek van de zilverprijs laat zien. De zilverprijs zakte van €490,57 naar €477,31 per kilogram. Is dat een tijdelijke ontwikkeling waar beleggers van kunnen profiteren of is er echt een fundamenteel verschil tussen het bezit van goud of zilver?

Goud/zilver ratio op hoogste punt in ruim twee jaar (Bron: Kitco)

Zwakke dollar

De Amerikaanse dollar kwam onder druk te staan door de uitspraken van Bernanke. Het stimuleringsprogramma wordt toch niet eerder afgebouwd, zoals eerder werd gesuggereerd door leden van het comité van de Fed. De wisselkoers staat nu op $1,3142, een halve cent meer dan een week geleden.

De verzwakking van de dollar leverde een weekrendement van 0,77% op voor goud. Voor zilver was het verlies 2,1%. Bij sluiting van de handel werd er $1.295,47 en $19,51 betaald voor respectievelijk  een troy ounce goud en zilver.

 

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

Backwardation

Terwijl de prijzen van goud en zilver kwakkelen (ten opzichte van de afgelopen jaren) doet zich een interessant fenomeen voor op de goudmarkt. Voor het eerst sinds de val van Lehman Brothers in het najaar van 2008 is de rente op het uitlenen van goud hoger dan de rente op het uitlenen van dollars. De Gold Forward Offered Rate (GOFO) geeft het verschil tussen de ‘prijs’ van goud en dollars weer en laat voor het eerst sinds jaren weer een negatieve rente zien. Maar wat betekent dat?

Het betekent dat de geldmarkt momenteel een hogere waarde toekent aan goud dan aan dollars. Partijen die op dit moment goud nodig hebben kunnen er moeilijk aan komen en moeten daarom een hogere vergoeding bieden om een positie in goud te bemachtigen. We hebben het dan nog niet eens per definitie over het uitlenen van fysiek goud dat in een kluis ligt. Alleen de belofte op levering van goud wordt in het geval van backwardation duurder betaald dan een dollarlening.

De toenemende druk op de goudmarkt hangt samen met een aantal ontwikkelingen in de markt. Aan de ene kant is er een prijsdaling geweest van goudcontracten. Aan de andere kant blijft de vraag naar fysiek metaal groot, getuige de hoeveelheden goud die de Chinezen dit jaar gekocht hebben. Daar komt bij dat een steeds groter deel van de mijnproductie in landen als Rusland, Kazachstan en China niet meer op de wereldmarkt wordt aangeboden. Het wordt direct in eigen land gekocht. Het aanbod van goud neemt af, terwijl de goudprijs steeds dichter bij de productiekosten komt. Dat zorgt voor een spanningsveld dat we kennen als backwardation.

Goudcontracten met een looptijd van één, twee of drie maanden verkeren al sinds 8 juli in backwardation. Onderstaande grafiek laat zien hoe de GOFO in 2013 wegzakte en negatief werd. De grafiek is afkomstig uit dit artikel.

Goud in backwardation

Goud/olie ratio

Toen de goudprijs in oktober 2012 piekte op ongeveer €1.380 per troy ounce leverde één troy ounce goud 20 vaten olie op. Sindsdien heeft de goudprijs veel terrein prijsgegeven en is de olieprijs weer tot boven de $100 gestegen. Op het moment van schrijven levert één troy ounce nog maar 12 vaten WTI olie op. Ten opzichte van olie is de goudprijs dus al met 40% ingezakt!

Begin dit jaar schreven we op Marketupdate dat de de goudprijs vanaf 1946 gemiddeld gelijk was aan bijna 15 vaten olie. Daar zitten we op dit moment met een olieprijs van $108 voor zowel WTI als Brent bijna 20% onder.

Historische goud/olie ratio (Bron: Macrotrends.net)

De prijzen van goud en zilver herstelden afgelopen week van een periode van dalende koersen. De goudprijs steeg in een week tijd van €953,49 naar €983,72 per troy ounce (+3,17%). De prijs van een kilo zilver klom van €474,30 naar €490,57, een stijging van 3,43%. Een groot gedeelte van de prijsstijging is toe te schrijven aan Fed-voorzitter Beanke. Hij maakte bekend dat de centrale bank voorlopig geen einde maakt aan het stimuleringsprogramma.

In dollars steeg de goudprijs van $1.223,43 naar $1.285,55 per troy ounce, een stijging van 5,08%. De zilverprijs steeg in een week tijd van van $18,92 naar $19,93 per troy ounce, een plus van maar liefst 5,33%. De hogere winstpercentages in dollars geven aan dat de Amerikaanse valuta weer iets zwakker is geworden ten opzichte van de euro. De wisselkoers is op het moment van schrijven $1,3067, ruim een cent meer dan een week geleden.

Dalende trend edelmetalen

De prijzen van goud en zilver verkeren nog steeds in de dalende trend die in oktober werd ingezet. Destijds bereikte de goudprijs nog een recordniveau van €1.378 per troy ounce en stond de zilverprijs op €861 per kilo. Sindsdien zijn de prijzen van goud en zilver met respectievelijk 28,6% en 43% gezakt.

De grote prijsdaling bewijst dat ook beleggen in edelmetalen risico’s met zich meebrengt. De argumenten om edelmetaal te kopen zijn nog steeds aanwezig, maar daarmee is niet gezegd dat de prijzen van goud en zilver alleen maar omhoog kunnen. Financiele markten worden niet alleen gestuurd door feitelijke informatie, maar ook door verwachtingen en emoties. Verhalen over het herstel van de Amerikaanse economie en over het afbouwen van het stimuleringsprogramma van de Federal Reserve hebben beleggers meer vertrouwen gegeven in de aandelenmarkt.

Alteatieven aantrekkelijker?

Met stijgende aandelenkoersen is het moeilijker om een grote positie in goud te verantwoorden. Een pakket aandelen of bedrijfsobligaties ter waarde van een paar kilo goud levert al een interessante cashflow op. Daar komt bij dat ook de inflatie daalt, waardoor het aanhouden van cash aantrekkelijker wordt. Het zijn vooral de beleggers en vermogensbeheerders die goud momenteel links laten liggen. Dat blijkt onder meer uit de afnemende populariteit van goud-ETF’s. Het GLD ETF is dit jaar alleen al 400 ton goud lichter geworden, een ongekend grote daling.

Fysiek goud blijft in trek

De prijsdaling van goud (en zilver) doet weinig af aan de populariteit van het metaal. De Chinezen kopen dit jaar meer goud dan vorig jaar en ook in Japan is het kopen van fysiek edelmetaal steeds meer in trek. De import van goud was in de eerste vijf maanden van dit jaar 2,5 maal zo groot als een jaar geleden. Ook hebben Japanners nog steeds belangstelling voor goud-ETF’s.

In India is de populariteit van fysiek goud nog steeds zeer groot, tot ongenoegen van de regering. Die wil de import van goud terugdringen om de betalingsbalans te verbeteren. Sinds kort bieden Indiase juweliers geen goudbaren en gouden munten meer aan, op verzoek van de regering.

Goudprijs in € per troy ounce(Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

In dollars zakte de goudprijs in een week tijd van $1.387,85 naar $1.384,10 per troy ounce, een daling van 0,27%. De zilverprijs was bij sluiting van de handel $21,61, een daling van 2,88% ten opzichte van de prijs van $22,26 op vrijdag 31 mei. De grotere prijsdaling in euro’s weerspiegelt een waardestijging van de euro. Beleggers hoeven minder euro’s op tafel te leggen voor dezelfde hoeveelheid goud of zilver. De wisselkoers is op het moment van schrijven $1,3219, de hoogste stand in ruim drie maanden tijd!

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

Banencijfers

Afgelopen woensdag zorgde een tegenvallend banencijfer van loonstrookjesverwerker ADP voor een korte opleving van de goudprijs, die overigens vrij snel weer ongedaan werd gemaakt. Het banencijfer van vrijdag stemde hoopvol, al is het nog onvoldoende om de Amerikaanse economie uit het slop te trekken. Er werden de afgelopen maand 175.000 nieuwe banen gecreëerd, maar tegelijkertijd waren er ook meer werkloze Amerikanen die weer actief naar werk zochten. Het gevolg was een stijging van de officiële werkloosheid van 7,5 naar 7,6 procent.

De verborgen werkloosheid in de VS is nog steeds ongekend groot. Een maand geleden plaatsten we op Marktupdate een grafiek die laat zien hoe de Amerikaanse arbeidsmarkt is opgebouwd. Er zijn 87,5 miljoen Amerikanen die volgens de overheid geen werk hebben én gestopt zijn met het zoeken naar werk, terwijl ze wel tot de beroepsgeschikte bevolking behoren. Zouden we deze mensen ook als werkloos aanmerken, dan zou het werkloosheidspercentage in de VS ruim boven de 20% liggen!

Toch hecht men nog steeds een groot belang aan het banencijfer, want de goudprijs in euro’s zakte vrijdag meer dan 2% en de zilverprijs ging met 4,8% naar beneden. De verliezen van vrijdag waren groter dan de verliezen over de hele week. Zonder het effect van het banencijfer waren de prijzen van goud en zilver waarschijnlijk in de plus gesloten.

Nieuws

Afgelopen week waren er een aantal interessante nieuwtjes uit de goudmarkt. Maandag schreven we over de vondst van $1 miljard aan goud, diamanten en cash, vermogen dat eigendom was van de Libische kolonel Gaddafi. Sinds de omverwerping van zijn regime maakt men jacht op de schatten van Gaddafi, die naar schatting een waarde hebben van $80 miljard. Een klein gedeelte daarvan is nu aangetroffen in Zuid-Afrika. De Libische kolonel wist dat goud een belangrijke rol zou gaan spelen in de wereldeconomie. Hij voerde gesprekken met de regeringsleiders van andere Zuid-Afrikaanse landen over de oprichting van een goud gedekte valuta. Daarmee zou de export van olie afgerekend moeten worden.

Ondanks de daling van de goudprijs is de belangstelling voor het gele metaal toegenomen. Ook de afgelopen week kregen we uit verschillende hoeken berichten die in deze richting wijzen. Dinsdag publiceerden we op Marketupdate een ingezonden grafiek van @KoosJansen. Hij verzamelde data van de Shanghai Gold Exchange met betrekking tot de wekelijkse leveringen van fysiek goud. Hij bouwde daar onderstaande grafiek van, waarin ieder rood balkje staat voor één week. Zonder verder in de details te duiken: de grafiek laat zien dat er dit jaar veel meer fysiek goud werd uitgeleverd dan in de voorgaande jaren! Lees hier het hele artikel.

Fysieke uitlevering van goud op de Shanghai Gold Exchange blijft toenemen, klik voor grotere afbeelding (Bron: @KoosJansen)

Geen garanties meer…

Afgelopen week was er ook een leuk nieuwtje op het Golden Truth Report. Een lezer die de Comex voorraadrapportages in de gaten houdt zag tot zijn verbazing een nieuwe disclaimer. De CME kan per ingang van deze week niet meer instaan voor de volledigheid en de juistheid van de goudvoorraden in de bullion banks. Voor meer details verwijzen we naar dit artikel op Marketupdate.

India verhoogt importheffing

Tenslotte gaan we nog even naar India. Daar werd de heffing op import van goud opnieuw verhoogd. Per direct gaat de belasting van 6% naar 8%, de derde verhoging sinds begin 2012. Toen was de importheffing nog maar 2%. Ook de heffing op ruwe goudbaren en platina werd verhoogd, naar respectievelijk 7% en 8%. Door de importheffing te verhogen denkt de Indiase regering de import van goud af te kunnen remmen. De grote vraag naar goud onder de Indiërs zorgt voor een tekort op de betalingsbalans, met als gevolg dat de waarde van de roepie verder wegzakt. De Indiase minister van Financiën gaf banken het advies te moeten stoppen met het verkopen van gouden munten. Of de goudmarkt in India zich er ook maar iets van zal aantrekken? Wij betwijfelen het…

In dollars steeg de goudprijs van $1.386,63 naar $1.387,85 per troy ounce, een verwaarloosbaar verschil. De zilverprijs zakte van $22,40 naar $22,26 per troy ounce, een bescheiden daling van 0,63%. De percentages laten zien dat de euro weer iets sterker is geworden ten opzichte van de dollar. De wisselkoers is op het moment van schrijven $1,2989.

Wachten op richtinggevend nieuwsma

In vergelijking met de grote prijsdaling van april valt de koersbeweging van de afgelopen weken in het niet. De handel in de metalen is relatief rustig en dat zien we ook aan de stabiliteit van de premies over de afgelopen maand. Blijkbaar hebben veel beleggers hun kruit kort na de grote prijsdaling van april al verschoten. Door gebrek aan richtinggevend nieuws weten de edelmetalen nog geen richting te kiezen. Centrale banken hebben hun monetaire beleid niet aangepast en zullen dat door de beperkte inflatie voorlopig ook niet doen. ETF’s hebben de afgelopen maanden al veel goud en zilver van de hand gedaan, maar als we Barclays mogen geloven hebben we de grootste verkoopgolven van deze fondsen al achter de rug.

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

Premies blijven stabiel

Door de lagere volatiliteit is er minder handel, wat ook te herleiden valt uit de premies op goud en zilver. Marketupdate houdt sinds de publicatie van dit onderzoek dagelijks de premies voor de meest courante beleggingsmunten, goudbaren en zilverbaren bij. Door de laagste prijzen te pakken op de Duitse prijsvergelijker Gold.de krijgen we inzicht in de ontwikkeling van de premies voor munten als de Krugerrand, de Maple Leaf en de Silver Eagle. Onderstaande grafieken laten de resultaten van mei zien (percentages op linkeras, goud- en zilverprijs op rechteras)…

Premies op goud bleven vrij stabiel, de Krugerrand is zelfs wat goedkoper geworden

Ook de premies op zilver stabiliseren, weliswaar op een relatief hoog niveau

Centrale banken kopen

Centrale banken blijven goud kopen, zo schreven we eerder deze week op Marketupdate. Rusland en Turkije kochten beide een aanzienlijk volume, maar ook kleinere spelers als Kazachstan, Azerbeidzjan en zelfs Griekenland stopten in april iets meer goud in hun kluis. Centrale banken beschouwen goud als een waardevol bezit dat, anders dan papieren bezittingen, ongevoelig is voor een vertrouwenscrisis. Ongeacht de prijsontwikkeling blijven ze goud aan hun reserves toevoegen. Ook particulieren kopen goud, zo blijkt uit cijfers die de Royal Canadian Mint deze week publiceerde. In het eerste kwartaal van dit jaar verkocht het munthuis bijna dubbel zoveel gouden munten als een jaar geleden. Ook werden er in de eerste drie maanden van dit jaar veel meer zilveren munten verkocht dan een jaar geleden.

De toenemende belangstelling voor goud en zilver is er ook in de Amerikaanse staat Texas. Daar behandelt men een wetsvoorstel om goud en zilver belastingvrij te maken. De huidige ‘sales tax’ van 6,25% ontmoedigt de aan- en verkoop van het metaal. Het is het zoveelste signaal dat erop wijst dat Amerikanen alteatieven zoeken voor de dollar.

In dollars steeg de goudprijs in een week tijd van $1.359,53 naar $1.386,63 per troy ounce (+2%). De zilverprijs kwam uit op $22,40 per troy ounce, een minimale stijging ten opzichte van de $22,23 van de week daarvoor (+0,76%). Uit de percentages valt af te leiden dat de dollar weer iets zwakker is geworden tegenover de euro. De wisselkoers is op het moment van schrijven $1,2936.

De prijzen van goud en zilver zijn weer terug op het dieptepunt van midden april, toen de goudprijs de grootste tweedaagse prijsdaling in dertig jaar liet zien. De prijsontwikkeling van zilver laat zien dat er weinig kracht in de markt zit. Terwijl de goudprijs iets opveerde na de grote prijsdaling bleef de prijs van zilver achter. De goud/zilver ratio staat op het moment van schrijven op 61,89.

Volatiliteit

De volatiliteit van afgelopen week was opmerkelijk groot. Het begon al op de vroege maandagochtend, toen de prijs van zilver opeens met meer dan 6% onderuit ging. Vooral de timing was opmerkelijk, omdat de zilverhandel rond dat tijdstip doorgaans vrij rustig is. Als er op dat moment plotseling veel zilver wordt aangeboden kan de prijs hard omlaag gaan. Later op de dag was men de prijsdaling alweer vergeten, want geruchten over een afwaardering van de Amerikaanse kredietstatus stuwden de prijzen van goud en zilver weer op.

Donderdag stuurde Fed-voorzitter Beanke de financiële markten het bos in. Eerst verklaarde hij in het Amerikaanse Congres dat de stimulering van $85 miljard per maand voorlopig voortgezet zal worden, maar tijdens de vragensessie suggereerde hij dat het steunprogramma deze zomer nog afgebouwd kan worden. Aanvankelijk stegen de prijzen van goud en zilver, maar niet veel later gingen ze even hard weer naar beneden. Aandelenmarkten lieten hetzelfde patroon zien, weliswaar met minder volatiliteit dan goud en zilver.

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

Mijnbouwbedrijven in het nauw

Goud- en zilvermijnen hebben de laatste maanden de wind tegen, want de dalende prijzen van edelmetalen drukken op de winstmarges. Eerder deze week plaatsten we op Marketupdate een infographic over de productiekosten van goud. Voor veel grote mijnen liggen die inmiddels al boven de $1.000 per troy ounce. Barrick Gold zit er nog iets onder met een all-in kostprijs van $919, maar er zijn ook veel goedmijnen die veel meer kosten maken voor hetzelfde blokje goud.

De afgelopen vijf jaar zijn de productiekosten van goud sterk toegenomen. Enerzijds door slechtere ertskwaliteit en anderzijds door hogere kosten voor personeel en brandstof. Afgelopen vrijdag plaatste Marketupdate een samenvatting van de analyse van SRSRocco. Uit zijn onderzoek blijkt dat de vijf grootste mijnbouwbedrijven in 2012 gemiddeld 27% minder goud uit het erts haalden dan in 2005. Voor elke troy ounce goud die de mijnen opgraven is ook steeds meer brandstof nodig. In 2005 was 48 liter diesel nodig, maar in 2011 verstookten de vijf grootste mijnen al meer dan 82 liter voor hetzelfde klompje goud.

Toch is er een lichtpuntje voor beleggers die in de mijnaandelen zitten. Ze krijgen bijval van niemand minder dan George Soros. De miljardair ruilde eerder dit jaar een deel van zijn belang in het GLD fonds in voor mijnaandelen. Hij kocht $40 miljoen aan aandelen en $25 miljoen aan call opties.

Sentiment op dieptepunt?

Onderstaande grafiek plaatsten we afgelopen donderdag op Marketupdate. De grafiek is afkomstig van Zero Hedge en geeft inzicht in de speculatieve shortpositie in de goudmarkt. Het is een goede indicator voor het sentiment in de markt. Het aantal openstaande shortcontracten is de afgelopen zeven jaar nog niet zo groot geweest als nu. Kennelijk heerst er een grote consensus onder spculanten dat de goudprijs verder gaat zakken.

Speculatieve shortpositie goud op de COMEX op recordniveaus (Afbeelding via Zero Hedge)

Beleggers stappen nog steeds uit GLD

Ondertussen blijft het GLD fonds verder leeglopen. Afgelopen vrijdag had het fonds een claim op 1.016 ton fysiek goud, een daling van 22 ton ten opzichte van een week geleden. Ten opzichte van het begin van dit jaar is er al 333 ton goud weggesluisd uit dit ETF. Beleggers stappen uit het ‘papiergoud’ en maken de overstap naar andere beleggingen of fysiek goud.

Een relatief sterke dollar en stijgende aandelenkoersen zetten de goudprijs verder onder druk. De hele week bleef de prijs dalen en een einde aan de daling lijkt voorlopig ook nog niet in zicht te zijn. Dat suggereert althans een enquete die Kitco hield onder speculanten, handelaren, banken en vermogensbeheerders. Van de 28 ondervraagde deelnemers hielden 17 rekening met een verdere prijsdaling. Negen deelnemers hielden rekening met een stijging van de goudprijs, twee ondervraagden wisten het nog niet.

De goudprijs zakte in een week tijd van €1.114,51 naar €1059,64 per troy ounce (-4,9%), terwijl de zilverprijs met 5,7% zakte van €590,56 tot €556,91. In dollars zakte de goudprijs van $1.448,72 naar $1.359,53 per troy ounce (-6,15%) en ging de zilverprijs van $23,88 naar $22,23 (-6,9%). Hieruit kunnen we opmaken dat de dollar weer iets aansterkte tegenover de euro ($1,2833).

Van ETF naar fysiek goud

De afnemende populariteit van ETF’s is een teken aan de wand voor de ‘bull market’ in goud. Beleggers wantrouwen de fondsen die alleen een contractuele verplichting kunnen afgeven en kiezen steeds vaker voor persoonlijk bezit van fysiek goud. De World Gold Council bracht afgelopen donderdag verslag uit van de goudmarkt in het eerste kwartaal van dit jaar. Grafieken uit dat rapport lieten zien dat ETF’s wereldwijd voor het eerst minder goud in bezit hadden dan de vorige periode. Sinds 2003 is de omvang van goud-ETF’s explosief gestegen, nu lijkt de trend weer te keren. Niet verwonderlijk, want met een goudprijs die bijna 30% onder het all-time high van $1.920 per troy ounce staat is het voor sommigen moeilijker positief te blijven. Alleen dit jaar zakte de goudprijs al met 18,6% in dollars en 16,2% in euro’s. Beleggers die de afgelopen maanden uit goud en in aandelen stapten werden daarvoor rijkelijk beloond. Ook een shortpositie op goud legde de afgelopen maanden geen windeieren.

De daling van de goudprijs ontmoedigt beleggers om long te gaan op goud-ETF’s als het GLD. De populariteit van dit soort goudfondsen is de laatste maanden sterk afgenomen, getuige de uitstroom van goud uit het GLD fonds. We hebben de cijfers van het GLD fonds erbij gepakt en meegenomen in onze eigen grafiek. De stand van zaken zag er afgelopen vrijdag zo uit:

De goudvoorraad van het GLD is deze maand al 35 ton kleiner geworden!

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

Nieuws

Afgelopen week plaatste Quartz een interessant artikel over de export van goud uit de VS naar Zuid-Afrika. Ongeveer 20 ton ruw goud (waarschijnlijk sloopgoud) werd per vliegtuig overgebracht naar het Afrikaanse land dat in het verleden nog de allergrootste producent en exporteur van goud was. Zuid-Afrika produceerde in 2012 nog 170 ton goud, goed voor een vijfde plaats op de werelranglijst. Waarom heeft Zuid-Afrika goud nodig als het zoveel goud in de grond heeft zitten? Kan het zo zijn dat de South African Mint goud heeft ingekocht om de productie van Krugerrand munten op te schroeven? Sinds de prijsdaling van april zijn de premies op Krugerranden veel sterker gestegen dan op andere gouden munten zoals de Canadese Maple Leaf. We hebben geen feiten om deze analyse te onderbouwen, maar het kan zeker een geldige verklaring zijn. Of we er ooit achter zullen komen….

Dan is er nog wat nieuws uit India. De regering van dit land voert haar strijd tegen goud op door een alteatief te bieden voor het gele metaal. Een staatsobligatie met inflatiecorrectie moet spaarders en beleggers beschermen tegen de permanente waardedaling van de roepie. Het is de vraag of dat gaat werken, want goud heeft als bijkomend voordeel dat je er mooie sieraden van kunt maken.

Grafieken lezen…

De analist die op YouTube door het leven gaat als ‘daytradeshow’ plaatste gisteren weer een interessante video op zijn eigen blog. Hij zag onderstaande grafiek op Jesse’s Café Américain. De grafiek suggereert dat de huidige prijsontwikkeling van goud (blauwe lijn is oktober 2012 t/m mei 2013) veel gelijkenis toont met de prijsontwikkeling van goud in het jaar 1976. Maar is dat ook zo? In hoeverre is er ‘gemanipuleerd’ met dit soort grafieken, met als doel het publiek te overtuigen om nu goud te kopen….

Ontwikkeling goudprijs lijkt sterk overeen te komen met 1976…

…. maar is dat wel de juiste voorstelling van zaken?

In dollars zakte de goudprijs van $1.470,29 naar $1.448,53 per troy ounce (-1,48%) en zakte de zilverprijs van $24,12 naar $23,88 per troy ounce (-0,1%). De dollar is de afgelopen week weer wat sterker geworden ten opzichte van andere valuta. De US dollar index, die de waarde van de Amerikaanse munt afzet tegen een mandje van andere valuta, bereikte afgelopen vrijdag zelfs het hoogste punt in tien maanden tijd. De dollarindex staat op het moment van schrijven op 83,10.

De goudprijs staat vandaag de dag ongeveer €250 per troy ounce lager dan een half jaar geleden (-18,3%). De zilverprijs is in de afgelopen zes maanden veel verder weggezakt, van ongeveer €820 naar €590 per kilo (-28%). Het bewijst dat ook de prijzen van goud en zilver niet eeuwig kunnen blijven stijgen en dat er ook risico’s verbonden zijn aan het beleggen in edelmetalen. Toch is het opmerkelijk dat de prijzen zo lang blijven dalen, want het monetaire beleid van centrale banken is niet bepaald beter geworden. De Federal Reserve blijft maandelijks $85 miljard aan schuldpapier van de markt halen, de Bank of Japan heeft haar eigen stimuleringsprogramma opgestart en de ECB overweegt meer risicovol onderpand van banken over te nemen.

Goudprijs in € per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in € per kilo (Bron: Goudstandaard)

China en India blijven goud kopen

De fundamentals om fysiek goud te bezitten zijn nog steeds aanwezig. Banken hanteren een soepel monetair beleid en zijn bereid de waarde van de munt op te offeren om de schuldenlasten op publiek en privaat niveau te verlichten. We zien dat landen als China en India nog steeds massaal goud importeren. De verwachting is dat ze dit jaar meer goud zullen invoeren dan vorig jaar.

Zilver

Voor zilver liggen de fundamentals anders. De wereldwijde mijnproductie steeg het afgelopen jaar naar 787 miljoen troy ounce en het aanbod uit recycling was 253,9 miljoen troy ounce. Ondertussen zakt de industriële vraag al voor het derde jaar op rij, tot 465,9 miljoen troy ounce in 2012. De relatief zwakke industriële vraag naar zilver is voor een deel te verklaren door het zwakke herstel van de economie. Daardoor is er minder vraag naar producten waarin het grijze edelmetaal verwerkt wordt. In India zakte de vraag naar beleggingszilver het afgelopen jaar met 80%, een teken dat meer beleggers beginnen te twijfelen aan het potentieel van zilver op de korte termijn.

Van ‘unallocated’ naar ‘allocated’

Het GLD fonds blijkt een belangrijke bron te zijn voor fysiek metaal. Grote bullion banks kopen de aandelen waar beleggers van af willen en kunnen deze aandelen met 100.000 stuks tegelijk inwisselen voor fysieke goudbaren. Het vermoeden bestaat dat deze goudbaren hun weg vinden naar de Aziatische markt, waar de vraag veel groter is dan het aanbod. In de goudmarkt zien we een trend van claims op goud richting fysiek bezit van goud. Dat proces is al enige tijd aan de gang en blijkt onder andere uit de snelheid waarmee het GLD fonds leegloopt. Een aantal weken geleden zagen we de COMEX goudvoorraad van JP Morgan ook al leeglopen. Steeds meer goud dat eerst als onderpand diende voor verschillende claimbewijzen wordt opgevraagd door vermogende partijen die het metaal fysiek willen bezitten.

Het is nog te vroeg om te spreken van een ontkoppeling tussen de papieren prijs (claim op goud) en fysiek goud (bezit van goud). Analist Bron Suchecki van de Perth Mint heeft hier een analyse op losgelaten naar en ook Marketupdate heeft er onderzoek naar gedaan. Dat doet overigens weinig af aan het vooruitzicht voor de lange termijn, want er komt een moment waarop zal blijken dat niet alle claims op goud inwisselbaar zijn voor fysiek goud. Althans, niet voor de prijs waarop de claims op goud verhandeld worden.

Alleen dit jaar kwam er al 300 ton fysiek goud vrij uit het GLD