De wereld is verslaafd aan gratis geld

De opluchting wereldwijd was groot afgelopen week. Op het allerlaatste moment schrok de Fed ervoor terug te stoppen met het stimuleren van de Amerikaanse economie met $ 85 miljard per maand. Overal schoten de beurskoersen omhoog. Veel valuta’s van opkomende landen wonnen fors op de dollar.


Verslaafd

Op zich is de beslissing wel te begrijpen. Veel economische data zijn allerminst overtuigend. De Fed is derhalve duidelijk onzeker wat het effect kan zijn van het afbouwen van de stimuleringsprogramma’s. Maar misschien is dat niet het enige argument wat het voortzetten van de stimuleringsplannen rechtvaardigt of tenminste goed praat. Het begint er steeds meer op te lijken, dat er nog een diepere waarheid schuilt achter de recente financiële drama’s. Westerse economieën zijn verslaafd geraakt aan steeds hogere niveaus van schuld. Dat betekent, dat de hervormingen sinds 2008 de financiële posities allerminst gezond hebben gemaakt. Het betekent eveneens, dat er van een herstel van werkelijk gezonde economische groei evenmin sprake kan zijn. De beslissing van de Fed is niets anders dan het verder oppompen van een systeem, dat op zijn best van slag is. Het is echter waarschijnlijker, dat het uitermate instabiel is.

Investeringen

Het huidig financieel systeem zit vol interne tegenstellingen. Volgens een doorsnee economisch handboek is de eerste en voornaamste taak van een bank deposito’s van spaarders te vergaren en die vervolgens weer uit te lenen. Volgens het handboek moet dat geld vooral naar ondernemers om te investeren in allerlei nuttige projecten. De vraag naar geld is daarmee cruciaal voor economische groei. Maar deze vuistregel blijkt in de praktijk van vandaag pure fictie. In het Verenigd Koninkrijk gaat nog maar 15% van de liquide stromen naar investeringsprojecten. Het leeuwendeel gaat op aan improductieve zaken als financiering van bestaand vastgoed. Maar een fractie wordt besteed aan de financiering van de bouw van nieuwe huizen. Nader Brits onderzoek leert, dat juist deze improductieve kredietverlening de laatste decennia geëxplodeerd is. En de groei lijkt maar niet te stoppen, ook al groeit de economie al enkele jaren op rij amper of niet. Dat betekent uiteindelijk, dat de ‘productiviteit’ van geld daalt. Dat jaagt de vraag ernaar alleen nog maar verder op.

Haaks

Zijn er methodes om aan deze ongezonde ontwikkeling een halt toe te roepen? Op papier bestaan die uiteraard wel. Een mogelijkheid zou zijn om banken te verplichten reserves aan te houden die afgestemd zijn op de verruimingsprogramma’s. Dat zou meer effect sorteren op de groei van de kredietverlening dan het verhogen van het eigen vermogen van de bank

De praktijk staat hier echter haaks op. In het Verenigd Koninkrijk is de politieke druk op banken groot om de hypotheekproductie te verhogen nu huizenprijzen weer in de lift zitten. De Fed doet in feite niet veel anders. Door hypotheken grootschalig op te kopen probeert ze de huizenmarkt gaande te houden.

Officieel zal de Fed ermee stoppen als de economie zichzelf gaande kan houden, maar dat is allang slechts schijn. Vermogenstitels en risicobereidheid hangen meer en meer af van de beschikbaarheid van gratis geld. Die enorme stroom zeer goedkope liquiditeiten zijn noodzakelijk geworden om de groei gaande te houden. Het is een onrustbarende gedachte, dat slechts 15% van die immense stromen productief aangewend worden.

Cor Wijtvliet is binnenkort spreker op de seminar reeks ‘Bescherm uw toekomst’. Hier vind u meer informatie..

Goudstandaard seminar

Bron: Gillian Tett, Debt explosion is the real story behind QE dance. In: Financial Times, 20 september 2013

Foto van Marketupdate.nl Crypto redactie
Marketupdate.nl Crypto redactie

Dagelijks op de hoogte van het crypto nieuws via marketupdate.nl

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *