Tag: ecb

Gaat Draghi iets doen aan de lage inflatie?

Afgelopen vrijdag gaf Mario Draghi van de ECB een uitvoerige speech tijdens Jackson Hole, waarin hij in hoofdlijnen twee punten duidelijk probeerde te maken. Het eerste punt was dat de ECB bereid is meer te doen om een halt toe te roepen aan de alsmaar dalende inflatie en het tweede punt was dat de ECB dat waarschijnlijk niet alleen kan en dat de destructieve effecten van het bezuinigingsbeleid in Europa vroeg of laat weer teruggedraaid moeten worden. Op de beurs werd positief gereageerd op deze uitspraken, want de aandelenmarkt klom verder omhoog. De S&P 500 wist zelfs even door de grens van 2.000 punten te breken.

Toch hebben veel mensen misschien wel de belangrijkste uitspraken van zijn speech gemist, zo stelt Joe Weisenthal van Businessinsider. Hij verwijst naar een passage uit de speech van Draghi die niet op papier stond en die klaarblijkelijk later is aangepast. In deze afwijkende passage, die werd opgemerkt door Lorcan Roche Kelly van Agenda Research, durft Draghi eindelijk het werkelijke verhaal te vertellen achter de steeds verdere daling van de inflatie in de Eurozone. Hij zei het volgende:

"De inflatie is gedaald van ongeveer 2,5% in de zomer van 2012 tot een niveau van 0,4% nu. Ik geef ongeveer eens per maand commentaar op deze beweging tijdens de persconferentie. Ik heb verschillende redenen genoemd voor de daling van de inflatie, zo heb ik gezegd dat het te maken heeft met dalende prijzen voor voedsel en brandstof. Vanaf de zomer van 2012 was vooral de hogere wisselkoers van invloed op de prijsontwikkeling. Meer recent hebben we te maken gehad met de geopolitieke risico's in Rusland en Oekraïne, die ook een negatieve impact zullen hebben op de economie van de eurozone. Ook hebben we dan nog de relatieve prijsaanpassing in de zwakkere landen en het probleem van de hoge werkloosheid. Ik heb gezegd dat de meeste van deze effecten uiteindelijk zullen afnemen, omdat ze van tijdelijke aard zijn. Maar dat geldt niet voor alle effecten...

Ik heb ook gezegd dat, als deze periode van lage inflatie langdurig aanhoudt, de doelstelling van prijsstabiliteit in gevaar kan komen. De inflatieverwachtingen laten op alle fronten een daling zien. De 5-jaars swap rate daalde met 15 basispunten naar net onder de 2%. Dit is de maatstaf die we normaal gebruiken om inflatie op de middellange termijn te definieren. Maar als we op een nog kortere termijn kijken, dan zijn de herzieningen nog groter. De reële rente op de korte en middellange termijn is gestegen, maar op de middellange termijn is die niet gestegen door een daling in de lange-termijn nominale rentes. Dat geldt niet alleen in de eurozone, maar ook elders in de wereld. De Raad van Bestuur [van de ECB] zal deze ontwikkeling in de gaten houden en zal binnen haar mandaat alle instrumenten gebruiken om de prijsstabiliteit over de middellange termijn te waarborgen."
Zoals je ziet is Draghi klaar met het vinden van excuses voor de lage inflatie. Hij erkent dat er sprake is van een fundamentele verslechtering die niet alleen uitgelegd kan worden door tijdelijke ontwikkelingen. De laatste maanden zakt de wisselkoers van de euro weer, zonder dat Draghi daadwerkelijk stappen heeft moeten ondernemen. Mogelijk verwacht de markt dat de ECB binnenkort iets zal doen om een aanhoudend lage inflatie te doorbreken. In de zomer van 2012 wist Draghi de markt de sussen met de uitspraak dat hij alles zou doen om de euro te redden. De uitspraken bij Jackson Hole hadden ook als doel de markt te kalmeren, zonder dat er feitelijk stappen zijn gezet. Jackson Hole is een symposium dat sinds 1978 jaarlijks georganiseerd wordt door de Federal Reserve van Kansas en waar de top van het financiële systeem bijeen komt. Het doel van deze jaarlijkse bijeenkomst, waar centrale bankiers, academici en beleidsmakers bij aanwezig zijn, is om te praten over trends en ontwikkelingen die op de middellange termijn plaatsvinden. Bron: Businessinsider

26 augustus 2014
De prijsvorming en de stroom van goud

Tot op heden heeft de goudprijs nog nooit volledig gecompenseerd voor 100 jaar aan devaluerende valuta. Daardoor zijn we gaan geloven dat de dollar beter is dan goud, een geloof dat kon groeien dankzij de kunstmatige bevriezing van de goudprijs. Het internationale monetaire systeem op basis van de dollar dicteert nog steeds voor de hele wereld wat de gepaste goudprijs moet zijn. De private goudmarkten zijn nog niet in staat geweest om de goudwaarde vrij te laten bewegen. Privaat goud kan nog steeds niet bepalen of een valuta een goede waardeopslag is voor de korte termijn.

Er is echter nog steeds een instituut dat in staat is de goudprijs op dit niveau te houden, zodat de private en publieke goudstromen onder controle gehouden kunnen worden. En dat instituut kan niets anders zijn dan de Bank of International Settlements (BIS) als coördinator van de goudreserves van centrale banken over de hele wereld.

Goud onder controle
Tijdens de Londen Gold Pool wisten centrale banken ook de prijsvorming van goud en de stromen van zowel publiek als privaat goud onder controle te houden. Volcker, Greenspan en Bernanke gaven de langverwachte herwaardering van goud geen enkele kans. Meer recent slaagde ook de ECB er niet in de geleidelijke herwaardering van goud, die rond 1999/2001 in gang werd gezet, te continueren. Dat terwijl het balanstotaal van de Federal Reserve explosief groeide (+500%). Hoewel het balanstotaal van de ECB vanaf 2011 begon te dalen bleef de goudreserve op de activazijde van de balans 15% van de totale activa. De balansen van de Federal Reserve en de ECB divergeerden in 2011, op de top van de goudprijs van $1.925 per troy ounce.

Balanstotaal ECB en Federal Reserve

Afspraken
Het is meer dan waarschijnlijk dat hier formeel of informeel op het niveau van de BIS afspraken over zijn gemaakt. Net zoals de ECB en de Federal Reserve in 1999 het Washington Gold Agreement (WAG) opstelden en ondertekenden, vlak nadat de ECB en de Europese Monetaire Unie (EMU) was opgericht. De nadruk lag oorspronkelijk op -Washington-, maar de overeenkomst werd hernoemd naar Central Bank Gold Agreement (CBGA) toen het Verenigd Koninkrijk uit de WAG stapte. Ook dit is een indirecte indicatie dat de overeenkomsten tussen de euro en de dollar genomen op het niveau van de BIS gesloten worden. De Europese Monetaire Unie zou het niet overleefd hebben als de Federal Reserve niet bereid was geweest gigantische valutaswaps te sluiten met de ECB. Die valutaswaps wisten een totale ineenstorting van de EU/EMU in de financiële crisis van 2008 en 2009 te voorkomen. De euro en de dollar waren gered... We kunnen ons dan ook inbeelden dat de BIS geen enkel bezwaar heeft tegen de goudstromen richting China, op voorwaarde dat Aziaten de goudprijs niet omhoog stuwen zonder toestemming van de dollarmacht in de BIS. We zagen dezelfde dynamiek in de goudstromen richting het Midden-Oosten (Saoedi-Arabië) in ruil voor het behoud van de petrodollar ten tijde van de oliecrisis vanaf de jaren '70. De gespreide repatriëring van de Duitse goudreserves hebben daarom ook geen invloed op hoe de BIS de goudprijs weet te managen. Als het stelsel van centrale banken beslist de BIS op ieder moment welke goudprijs gepast is. In andere woorden, welke goudprijs het meest geschikt is voor het soepel functioneren van het internationale systeem van vlottende valuta.
China
De hoofdvraag blijft hoe lang China de goudprijzing door de BIS nog wenst te accepteren. Hoe lang kan China opbloeien en haar economie uitbreiden met de alsmaar stijgende tekorten en stagnerende economieën van het Westen!? Dat is voor het pragmatische en mercantilistische China de voorwaarde voor het tolereren van de superioriteit van de dollar en de ferme grip die het dollarregime heeft op de goudwaardering. China is een groot wereldrijk dat is uitgesloten van Westerse internationale organisaties (IMF, Wereldbank). Twee wereldrijken kunnen nooit tegelijkertijd de wereld regeren. De Westerse en de Oosterse attitude ten aanzien van de status van goud zijn compleet tegenovergesteld. Europa beweegt zich daar ergens tussenin. De dagen van de Westerse financiële industrie (aandelen, obligaties, enzovoort) als waardeopslag zijn geteld. Goud, het metaal dat een waarde reserve vertegenwoordigt, is nog steeds de enige antithese van onproductieve schuld. En alle kredieten in het Westen zijn onproductieve schuld geworden, omdat het disfunctionele Westerse economische systeem alleen nog maar door schulden gedreven wordt. Dat is waarom het Westen haar goud de facto volledig moet integreren in haar financiële en monetaire systeem, middels een voortdurend foutieve elektronische beprijzing van de objectieve waarde van goud. Het Oosten wil goud op een andere manier waarderen, buiten het systeem van financieel kapitalisme en zonder enige koppeling aan welke munt dan ook. Precies wat Wim Duisenberg zei in zijn speech ter gelegenheid van de introductie van de euro. China promoot goud voor haar burgers als een instrument om vermogen UIT het systeem te halen. Dat terwijl het Westen iedereen aanspoort vermogen op te slaan in aandelen, obligaties en tal van andere gefabriceerde financiële producten.
Nieuwe monetaire orde
De hele wereld verlangt naar een nieuwe monetaire orde, één die al een behoorlijk lange tijd wordt uitgesteld. Toch heeft niemand enig idee hoe dat monetaire systeem eruit zal komen te zien en hoe ze een einde kan maken aan de systematische onbalans in het wereldwijde economische systeem van Westerse tekorten en Oosterse overschotten. Het Westen weet zich geen raad met haar systematische geldbubbels en de evoluerende manie van goedkoop geld (extreem lage rente). Voorlopig speelt het Oosten dit absurde Westerse spel mee, terwijl ze ondertussen goud koopt van het Westen. Dat gaat door totdat het Westen voldoende goud heeft op nieuwe regels af te dwingen. Bedenk goed dat het regerende dollarimperium oorspronkelijk over 28.000 ton aan goudreserves beschikte. Wat is daar nog van over na decennia van goud exporteren, eerst naar Europa (Charles de Gaulle) en het Midden-Oosten en nu naar het Verre Oosten? Op geopolitiek gebied is de militaire orde van de VS aan het verschrompelen. Dat is waarom het Oosten zich niet zal schikken als de VS een nieuwe monetaire order dicteert. De nieuwe monetaire orde wordt weer goud. Het Oosten is niet alleen bezig goud te kopen, ook zal ze spoedig de waarde van goud opstuwen door het edelmetaal te erkennen als ruilmiddel in de handel. Een fysieke ruil van waarde voor waarde. De absurde promotie van crypto currencies zal de evoluerende herwaardering van goud niet verhinderen. Het opdrogen van de wereldwijde fysieke goudmarkt is een illusie. Schaars goud zal altijd blijven stromen tussen de sterke en zwakke handen, van regio's met tekorten naar de regio's met overschotten. De stromen van goud hebben geen directe invloed op de goudprijs en de dynamiek van goudprijzing. De waarde van goud wordt niet direct beïnvloedt door de dynamiek van vraag en aanbod, via de prijsvorming in de papieren goudmarkt. Goud functioneert nooit als een industriële grondstof. Alle bezitters van alle soorten dollarschulden zullen crescendo geconfronteerd worden met verschillende vormen van depreciatie. Zij die zich bewust zijn van het constante en toenemende gevaar van een economische aanval op het dictatoriale dollarregime kiezen voor de bescherming van fysiek goud. De ECB was de eerste centrale bank die haar goudreserves naar de marktprijs waardeerde. Het is deze dynamiek die goud steeds waardevoller maakt tegenover alle gemanipuleerde derivaten van goud. Het in toenemende mate door schulden gedreven Angelsaksische dollarregime verliest nu in rap tempo de loyaliteit van velen die het systeem eerst ondersteunden. Het wereldwijde zwaartepunt van de macht verschuift in toenemende mate van het heersende Westen naar het Oosten. We kunnen deze harde realiteit maar beter snel onder ogen zien.
Conclusie
De dagen van het Westerse financiële Rothschild kapitalisme zijn geteld. De opkomst van het Oosterse economische kapitalisme heeft nog een lange weg te gaan. De toenemende stroom van goud van West naar Oost over de afgelopen decennia is nu meer dan overduidelijk zichtbaar. De nieuwe waardering van goud, buiten het dollarsysteem, zal hier automatisch uit volgen. De wereld zal de dollars terugsturen naar de afzender. Tot op heden accepteert de wereld nog steeds de reserve status van de dollar. Onder deze omstandigheid zou de correcte goudprijs de 15% goudreserve van alle centrale banken in de wereld moeten zijn: $3.125 per troy ounce. Zodra de dollar niet meer door centrale banken geaccepteerd wordt als reserve zal de waarde van goud in termen van valuta een veelvoud zijn van de $3.125 per troy ounce (naar huidige koopkracht). Bedenk goed dat de goudprijs in dollars sinds 1971 zeventig procent meer gestegen is dan de Dow Jones index.

Goudprijs versus Dow Jones sinds 1971
Door: 24 karaat (Dit artikel verscheen eerder in het Engels op het weblog van Koos Jansen)
Disclaimer: De artikelen van gastschrijver 24 karaat zijn op persoonlijke titel geschreven en hoeven daarom niet altijd de visie van Marketupdate te vertegenwoordigen. Marketupdate geeft geen beleggingsadvies en de artikelen van 24 karaat moeten ook niet als zodanig worden aangemerkt. Marketupdate heeft geen geld ontvangen of betaald voor de bijdragen van 24 karaat.

26 juni 2014
ECB waarschuwt voor vastgoed bubbel door lage rente

Volgens Vitor Constancio, de vice-president van de Europese Centrale Bank, kan de lage rente een oververhitting van de woningmarkt veroorzaken in sommige Europese landen. De historisch lage rente wereldwijd ondersteunt het gematigde economische herstel, maar zorgt er tegelijkertijd voor dat beleggers op zoek gaan naar hogere rendementen. Dat kan tot onbalans leiden in de economie, zo waarschuwde Constancio afgelopen maandag.

De ECB en het IMF bevestigen in hun analyses van de economische stabiliteit dat het monetaire beleid van centrale banken in bepaalde financiële activa tot oververhitting kan leiden. Daarbij noemt Constancio in het bijzonder de vastgoedmarkt van verschillende landen. Onder andere België, Nederland, Slovenië en Estland hebben volgens de vice-president van de ECB al maatregelen genomen om de risico’s in het financiële systeem in te dammen.

Bubbels
Na het barsten van de dotcom aandelenbubbel verlaagden centrale banken de rente. In combinatie met stimulerend beleid van overheden werd er toen een grote vastgoedzeepbel opgeblazen in verschillende landen. Die barstte in 2007 door de oplopende rente. Sinds het uitbreken van de crisis hebben centrale banken wereldwijd de rente sterk verlaagd in de poging onze met schulden overladen economie een nieuwe oppepper te geven. De aandelenmarkt heeft daar tot op heden het meest van geprofiteerd. Dat de ECB zich zorgen maakt over stijgende huizenprijzen blijkt ook wel uit het feit dat de nieuwe TLTRO leningen aan banken niet gebruikt mogen worden voor de verstrekking van hypotheekleningen. Meer daarover lees je in dit artikel. Vitor Constancio waarschuwde in mei voor een te groot optimisme onder politici ten aanzien van het economische herstel in Europa.

25 juni 2014
Goud en zilver report (Week 23)

De goudprijs steeg afgelopen week van €916,69 naar €918,54 per troy ounce, een kleine plus van 0,2%. De prijs voor een kilo zilver klom de afgelopen week van €443,92 naar €448,40, een winst van ongeveer 1%. Gedurende de week was er relatief weinig volatiliteit, met uitzondering van de donderdagmiddag. Op dat moment bracht de ECB met haar rentebesluit de financiële markten weer in beweging. Daarop stegen de prijzen van zowel goud als zilver, om kort daarna weer een deel van de winst prijs te geven.

In dollars steeg de goudprijs van $1.249,68 naar $1.253,15 (+0,27%) en klom de zilverkoers van $18,82 naar $19,03 per troy ounce (+1,12%). De wisselkoers tussen de euro en de dollar schoof in een week tijd van 1,3605 naar 1,3643, een stijging van 0,28 procent.

Goudprijs in euro per troy ounce (Bron: Goudstandaard)

Zilverprijs in euro per kilogram (Bron: Goudstandaard)

ECB verlaagt rente en lanceert TLTRO
De ECB verlaagde de rente donderdag met 10 basispunten naar 0,15%. Tegelijkertijd kondigde de centrale bank haar nieuwe TLTRO stimuleringsprogramma aan, dat banken in staat stelt geld te lenen tegen een vaste lage rente. Wat het effect van deze maatregelen is zal de tijd moeten uitwijzen, want beleggers wisten deze week nog niet hoe ze het nieuws moesten plaatsen. Aandelenkoersen lieten zoals verwacht een stijging zien, maar de reactie op de valutamarkt was uiterst merkwaardig te noemen. De wisselkoers tussen de euro en de dollar daalde met bijna een cent, om vervolgens weer even hard terug te komen op het niveau van vóór het ECB rentebesluit. Aan het eind van de dag stond de euro netto zelfs sterker tegenover de dollar, ondanks het nieuws dat de ECB een nog soepeler monetair beleid zal voeren.

Uitzonderlijke beweging in de euro dollar wisselkoers (Bron: Yahoo Finance)

Ook de prijzen van goud en zilver lieten een vreemde spike zien. Kennelijk zijn beleggers er nog niet over uit of ze meer of minder 'goud' in hun portefeuille willen hebben met een iets lager rentetarief bij de ECB.

India verlaagt importheffing goud
Deze week werd bekend dat India haar importheffing op goud wil verlagen. De regering overweegt een reductie van twee tot vier procentpunt. De importheffing werd eerder nog stapsgewijs opgeschroefd tot 15%, maar nu het tekort op de betalingsbalans kleiner geworden is durft de nieuwe regering weer een stap terug te doen in het ontmoedigen van de goudimport. Men gaat tussentijds de effecten van de renteverlaging evalueren. Door de lagere importheffing zal de hoge premie op fysiek goud in India waarschijnlijk gaan dalen.
Ecuador swapt goud met Goldman Sachs
Ecuador heeft een deal gesloten met Goldman Sachs om de helft van haar goudreserve om te wisselen voor hoog renderend schuldpapier. Het gaat om 14,5 ton goud, dat omgerekend naar de actuele goudprijs een waarde heeft van $580 miljoen. In ruil voor het gele metaal krijgt Ecuador “instrumenten met hoge liquiditeit en veiligheid”, die over de looptijd van drie jaar tevens een rendement van $16 tot $20 miljoen moeten opleveren.
Manipulatie goudprijs op grotere schaal dan gedacht?
Volgens de Financial Times was de manipulatie van de goudprijs niets meer of minder dan routine. Dat schrijft de krant na een rondvraag onder goudhandelaren. De fixing van goud zou door banken misbruikt zijn om ten koste van klanten hogere winsten te behalen op goudcontracten. Meer hierover lees je op Marketupdate en in de Telegraaf van zaterdag.

De Telegraaf publiceerde zaterdag een uitgebreid artikel over goud

8 juni 2014
ECB lanceert TLTRO, wat is het?
De ECB verlaagde gisteren niet alleen de rente naar een ongekend laag niveau, ook kondigde ze een nieuw stimuleringsprogramma genaamd Targeted Long Term Refinancing Operation (TLTRO) aan. Dit nieuwe stimuleringsprogramma is in feite een light versie van de twee LTRO rondes die eind 2011 en begin 2012 gelanceerd werden door de Europese Centrale Bank. Voordat we dieper ingaan op het nieuwe TLTRO programma blikken we eerst even terug op de eerste LTRO stimuleringsronde…

Waarvoor diende LTRO?
Destijds kregen banken via LTRO voor een periode van drie jaar beschikking over extra liquiditeit van de centrale bank. In ruil voor die liquiditeit moesten banken onderpand inbrengen bij de ECB, zoals staatsobligaties van verschillende Europese landen. De ECB stelde commerciële banken op deze manier in staat 'slechte' obligaties van de balans te halen, in ruil voor nieuwe reserves. Het doel van LTRO was het garanderen van liquiditeit binnen het banksysteem. Dat was nodig vanwege toenemend wantrouwen tussen banken in die tijd, waardoor banken onderling én aan particulieren minder bereid waren geld uit te lenen. Het was op het hoogtepunt van de Europese schuldencrisis, toen de ECB besloot de LTRO bazooka van de plank te halen. In twee stimuleringsrondes (december 2011 en februari 2012) werd er in totaal meer dan €1.000 miljard (!) aan liquiditeit verstrekt aan banken. Het LTRO programma was omstreden, omdat het volgens critici een indirecte vorm van overheidssteun was. Sommigen vreesden dat het op de balans plaatsen van staatsobligaties van 'zwakke' Eurolanden de rente zou drukken, waardoor overheden van zwakke Eurolanden weer goedkoper zouden kunnen lenen. Na de eerste ronde van LTRO daalde inderdaad de rente op staatsobligaties van de perifere Eurolanden, maar na de tweede ronde van februari 2012 was het effect alweer uitgewerkt.
Is LTRO hetzelfde als QE?
Nee. Het stimuleringsprogramma van de ECB heeft een vastgestelde looptijd, waarbinnen alle stimulering ook weer afgewikkeld dient te worden. Binnen het QE programma is er geen mechanisme ingebouwd om de overtollige reserves uit het banksysteem te zuigen. Nu is de Federal Reserve wel begonnen met de afbouw van haar opkoopprogramma, maar dat is nog niet hetzelfde als het terugdraaien van de stimulering. Ook het nieuwe TLTRO programma kent een bepaalde looptijd waarbinnen banken de leningen moeten aflossen. De volgende grafiek laat zien wat het effect van LTRO en van QE is op de overtollige reserves in respectievelijk het Europese en Amerikaanse banksysteem.

Reserves bij banken in de Eurozone en in de VS (Bron: Soberlook)

In 2013 begon de afwikkeling van de LTRO leningen (Bron: Soberlook)

Maar wat is nou TLTRO?
Het TLTRO programma dat de ECB gisteren aankondigde moet banken aansporen meer kredieten te verstrekken aan zowel bedrijven als huishoudens. De omvang van dit nieuwe stimuleringsprogramma is naar schatting €400 miljard, minder dan de helft van het LTRO programma. Banken kunnen zich in twee rondes inschrijven voor de goedkope leningen, de eerste in september en de tweede in december. De leningen hebben gedurende de looptijd een vaste rente, namelijk het actuele rentetarief van de ECB plus een spread van 10 basispunten. Daarmee verschilt Targeted LTRO van het originele LTRO programma, waarbij de rente volledig gebaseerd was op het rentetarief van de ECB. Tussentijds worden de banken diverse malen in de gelegenheid gesteld de leningen van de ECB af te lossen. Het stimuleringsprogramma heeft een looptijd van vier jaar, wat betekent dat alle leningen die in september afgesloten worden in september 2018 afgelost moeten worden. Onder Targeted LTRO kunnen Europese banken tot 7% van hun uitstaande kredietportefeuille binnen de Eurozone tegen een aantrekkelijke rente lenen bij de ECB. Deze kredieten mogen uitsluitend verstrekt worden aan de private sector. Hypotheekleningen zijn niet toegestaan, omdat dergelijke niet-productieve leningen alleen een onwenselijk prijsopdrijvend effect hebben op de huizenmarkt. Ook mogen banken de middelen van TLTRO niet gebruiken om staatsobligaties te kopen. Dat zou een vorm van overheidsfinanciering zijn en dat mag de ECB niet doen. Met Targeted LTRO kunnen banken zich dus inschrijven voor leningen met een vaste lage rente, een aantrekkelijk aanbod voor banken die verwachten dat de ECB de rente binnen nu en vier jaar weer zal verhogen. Die goedkope leningen moeten de economie een stimulans geven en de deflatoire druk in de Eurozone verlichten. De negatieve rente van -0,1% op overtollige reserves bij de centrale bank moet commerciële banken aansporen reserves onderling uit te lenen en de reserves bij de centrale bank tot een minimum te beperken. Bronnen: ECB en Berenberg Lees ook:
- Live: ECB verlaagt de rente naar 0,15%
- Wat betekent de renteverlaging van de ECB?
6 juni 2014
Ook Bitcoin reageert op renteverlaging ECB

Het rentebesluit van de ECB brengt niet alleen valuta, aandelen en obligaties in beweging. Een blik op de koers van Bitcoin leert ons dat men ook de virtuele munt serieus begint te nemen. Precies om 2 uur vanmiddag, toen de ECB het rentebesluit bekend maakte, steeg de prijs van Bitcoin van $646 naar $658. Dat is een stijging van 2 procent!

Prijs Bitcoin stijgt met 2% na rentebesluit ECB (Bron: Coindesk)

5 juni 2014
Wat betekent de renteverlaging van de ECB?
De ECB verlaagde vanmiddag de rente van 0,25% naar 0,15%, een daling van tien basispunten. De depositorente ging met dezelfde hoeveelheid omlaag, deze daalde van 0% naar -0,1%. Analisten hielden al rekening met een verlaging van de rente, omdat de euro relatief sterk blijft en de inflatie in de Eurozone steeds verder daalt. Maar wat voor effect kan deze kleine doch langverwachte rentestap teweeg brengen?
- Lagere wisselkoers: Door de rente te verlagen wordt het voor vermogende beleggingsfondsen minder aantrekkelijk euro's aan te houden. Die kunnen geneigd zijn een deel van hun reserves in euro's om te zetten naar reserves in een andere valuta. Dit kan bijvoorbeeld de wisselkoers tussen de euro en de dollar omlaag brengen. Direct na het rentebesluit zagen we de wisselkoers dalen van $1,361 naar $1,357. Een zwakkere euro is gunstig voor onze exportpositie, maar tegelijkertijd worden onze importen uit landen buiten de eurozone duurder.
- Hogere aandelenkoersen: Een lage rente maakt het minder aantrekkelijk om cash aan te houden. Tegelijkertijd wordt het voor bedrijven nog goedkoper om geld te lenen, wat zich in de marge vertaalt naar een betere winstmarge. Als gevolg hiervan stijgt de waardering van aandelen meestal na een daling van de rente. Dit effect is doorgaans niet meteen na de rentedaling zichtbaar, maar zal pas na enige tijd doorwerken in aandelenkoersen.
- Lagere spaarrente: De verlaging van de rente door de ECB betekent dat banken goedkoper aan geld kunnen komen en dus minder vergoeding zullen geven op geld dat spaarders naar de bank brengen. Op de middellange termijn vertaalt een lager rentetarief van de centrale bank zich in een verlaging van de spaarrente. Het is een kwestie van tijd voordat de bank u hierover zal informeren.
- Lagere hypotheekrente: In een goed functionerend bankensysteem met voldoende concurrentie zorgt een renteverlaging van de centrale bank voor een lagere hypotheekrente. Banken kunnen immers goedkoper geld lenen en zullen dat voordeel op termijn doorberekenen aan de klant. Sinds het begin van de crisis is de hypotheekrente aanzienlijk gedaald, wat voornamelijk te danken is aan de renteverlaging van de centrale bank. Dit betekent lagere maandlasten voor iedereen met een hypotheek.
- Stijging goudprijs: Een lagere rente op cash maakt het aantrekkelijker om goud aan te houden. Goud levert geen cashflow op, maar als de rente op banktegoeden ook afneemt worden de 'opportunity costs' om goud aan te houden steeds lager. Het mislopen van 1% rente is natuurlijk minder vervelend dan het mislopen van 5% rente, zeker als u over veel spaargeld beschikt. Kort na het rentebesluit van de ECB liet de goudprijs een stijging zien. Omgekeerd geldt dat een stijgende rente de goudprijs zwaar onder druk kan zetten, zie bijvoorbeeld de periode van 1980 tot en met 1985, toen de Federal Reserve de rente aanzienlijk verhoogde om het vertrouwen van de markt in de dollar terug te winnen.
Welke gevolgen heeft de verlaging van de rente door de ECB?
5 juni 2014
Live: ECB verlaagt de rente naar 0,15%

Update: De ECB heeft de rente verlaagd naar 0,15%. De depositorente voor banken wordt negatief, want deze daalt van 0% naar -0,1%.

Zal de ECB de rente verlagen? Dat is de vraag waar de financiële markten al enige tijd op broeden. Het verlossende antwoord komt vanmiddag, zodra ECB-president Draghi een toelichting geeft van het rentebesluit. Bijna alle analisten (95%) verwacht een rentedaling van 15 basispunten naar een niveau van 0,1%. Op dit moment is de rente waar banken geld tegen kunnen lenen 0,25%. Om het inflatoire effect van een nog lagere rente op te vangen zal de ECB naar verwachting ook overgaan tot een negatieve depositorente. Dat is de rente die de ECB berekent aan commerciële banken die reserves bij de centrale bank geparkeerd hebben. Bij de laagste renteverlaging werd dit rentetarief al naar 0% gebracht. Peter Praet van de centrale bank suggereerde in november al dat een negatieve rente tot de mogelijkheden behoort.

Negatieve rente

Een negatieve rente zou betekenen dat banken geld moeten betalen over deze reserves, wat in theorie een deflatoir effect heeft op de geldhoeveelheid. Men suggereert dat een negatieve depositorente de banken aanspoort meer geld uit te lenen, maar daar is in de praktijk nauwelijks sprake van. Banken spreken de reserves pas aan wanneer crediteuren besluiten banktegoed om te zetten in contant geld. Ook dalen de reserves van banken als de ECB haar LTRO programma afwikkelt en schuldpapier terugbrengt naar de commerciële banken. Pas dan verdwijnen die reserves weer uit het banksysteem, niet door het verstrekken van nieuwe kredieten die in girale vorm binnen het banksysteem circuleren.

Vanaf 14:30 begint de livestream van de persconferentie vanuit het ECB hoofdkantoor in Frankfurt. Aansluitend op de toelichting van het rentebesluit zal de internationale pers vragen stellen.

[polldaddy poll=8102827]

5 juni 2014
Weidmann: “ECB kan Europese problemen niet oplossen”

Volgens Jens Weidmann, president van de Bundesbank, is het niet de taak van de ECB om de problemen van Europa op te lossen. Dat zei hij afgelopen week in een interview met de Suddeutsche Zeitung. Volgens Weidmann is er door de financiële crisis van beide kanten controverse ontstaan over het beleid van de Europese Centrale Bank. Sommigen beschouwen de bank als een vangnet voor banken en overheden die in de problemen komen en willen dat de ECB daar nog verder in gaat dan ze nu doet. Anderen zijn van mening dat de ECB al veel te ver is gegaan in het ondersteunen van banken en overheden.

Weidmann stelt dat de ECB duidelijk moet communiceren dat ze niet de problemen van Europa op zich kan nemen. “Het mandaat van prijsstabiliteit mag niet ondergeschikt worden gemaakt aan andere doelen, zoals het garanderen van de solvabiliteit van overheden”. Daarmee reageert hij op de toenemende populariteit van politieke partijen en politici die de spreekwoordelijke geldpers aan willen zetten. “Centrale banken in de eurozone mogen overheden niet financieren en moeten hun mandaat strikt volgen om hun onafhankelijkheid te kunnen bewaren”, zo voegt hij toe.

Over de relatief sterke euro:

De relatief hoge waardering van de euro ten opzichte van de dollar baart de president van de Bundesbank geen zorgen. “We hebben vaker op deze wisselkoers gestaan. Als je de euro vergelijkt met een mandje van valuta zie je dat de euro op dit moment maar een klein beetje boven het handelsgewogen gemiddelde ligt ten opzichte van het moment dat de muntunie werd opgericht. Er bestaat geen twijfel over dat een ruim monetair beleid een lagere wisselkoers met zich meebrengt. Echter ben ik geen voorstander van een actief wisselkoersbeleid dat als doel heeft de euro te verzwakken.”

De gedachte dat een zwakke euro een blijvende verbetering kan geven aan het concurrentievermogen van de Eurozone is onjuist. We hebben dat gezien wat devaluaties in het tijdperk voor de komst van de muntunie ons hebben opgeleverd. Op de korte termijn hielp devalueren voor landen als Italië, maar over de langere termijn ondermijnde dit de bereidheid van beleidsmakers en bedrijven om te veranderen. Dat ging op termijn weer ten koste van het concurrentievermogen. De enige manier om concurrerend te blijven is door innovatief te ondernemen en door productief personeel te hebben. De relatief sterke euro is volgens Weidmann te verklaren door de toenemend vertrouwen in de Eurozone onder de institutionele beleggers. "Daardoor stroomt er kapitaal binnen, voornamelijk richting de perifere landen. Dat heeft de euro sterk gemaakt. Maar het heeft ook een positief effect op deze landen, want de instroom van kapitaal heeft de rente op de kapitaalmarkt naar een all-time low gebracht. Op de lange termijn is dat meer bepalend voor de economie van deze landen dan de wisselkoers."

26 mei 2014
“Goud blijft belangrijk onderdeel van wereldwijde monetaire reserves”
De goed ingevoerde lezer herkent de titel van dit nieuwsbericht als de eerste regel van het Central Bank Gold Agreement, een intentieverklaring die verschillende centrale banken in 1999 voor het eerst ondertekenden en die iedere vijf jaar verlengd werd. Op de website van de ECB lezen we vandaag dat het vierde Central Bank Gold Agreement (CBGA) ondertekend is. De intentieverklaring bevat slechts vier uitgangspunten, waar de ondergetekenden zich de komende vijf jaar aan zullen houden:
1. Goud blijft een belangrijk onderdeel van de wereldwijde monetaire reserves
2. De ondergetekenden zullen hun goudtransacties zodanig blijven coördineren dat ze de markt zo min mogelijk verstoren
3. De ondergetekenden maakten bekend geen plannen te hebben om significante hoeveelheden goud te verkopen
4. Deze intentieverklaring, die vanaf 27 september 2014 van kracht is en die volgt op de vorige intentieverklaring, zal na vijf jaar opnieuw bekeken worden
Central Bank Gold Agreement
Het Central Bank Gold Agreement bewijst al sinds 1999 dat veel Europese centrale banken veel waarde toekennen aan goud. Hoewel ze in de beginperiode nog een substantiële hoeveelheid goud op de markt brachten werd er onder CBGA3 nauwelijks nog goud verkocht. Het is daarom niet verwonderlijk dat het limiet van maximaal 400 ton goud per jaar geschrapt is in deze vierde intentieverklaring. De ECB en de centrale banken van de volgende landen ondertekenden deze vierde overeenkomst:
- België
- Duitsland
- Estland
- Ierland
- Griekenland
- Spanje
- Frankrijk
- Italië
- Cyprus
- Letland
- Luxemburg
- Malta
- Nederland
- Oostenrijk
- Portugal
- Slovenië
- Slowakije
- Finland
- Zweden
- Zwitserland
Goudverkopen onder de eerste drie Central Bank Gold Agreements (Bron: WGC)
19 mei 2014
ECB laat rente ongewijzigd op 0,25%

De ECB heeft de rente ongewijzigd gelaten op 0,25%. Ook de overige tarieven, zoals de rente die banken ontvangen op hun tegoeden bij de centrale bank, blijft gelijk. Zo dadelijk om half drie geeft ECB-president Draghi vanuit Frankfurt een toelichting van het rentebesluit. Aansluitend kan de pers vragen stellen. U kunt het allemaal live volgen op Marketupdate.

6 maart 2014