Marketupdate

Tag: goudprijs

  • Strateeg Société Générale: Goudprijs naar $10.000

    De goudprijs zal volgens Edwards stijgen naar meer dan $10.000 per troy ounce, terwijl de rente op Amerikaanse 10-jaars staatsleningen  onder de 1% zal zakken door het stimuleringsbeleid van de Amerikaanse centrale bank. De strateeg van SocGen zegt dat de ervaring van de afgelopen dertig jaar hem geleerd heeft dat markten volatieler zijn geworden door ingrepen van overheden en centrale banken.

    Het interventiebeleid begint zich tegen de beleidsmakers te keren, zo meent Edward. Het standpunt dat hij inneeemt ten aanzien van goud is radicaal anders dan het standpunt dat Societe Generale uidraagt. Eerder deze maand schreven we nog dat de bank rekening houdt met een koersdoel voor goud van $1.265 per troy ounce. In de zomer van vorig jaar was SocGen overigens nog zeer positief over goud, toen spraken analisten van de bank de verwahting uit dat de goudprijs nog vijf keer over de kop zou kunnen gaan.

    Edwards denkt dat het stimuleringsbeleid van centrale banken op den door voor een zeer hoge inflatie zal zorgen, zo lezen we op Businessinsider. Die inflatie zal weerspiegeld worden door de stijging van de goudprijs.

    Albert Edwards verwacht goudprijs van meer dan $10.000 per troy ounce

  • Grafiek: Goudprijs stijgt, GLD fonds loopt verder leeg…

    Dit fonds heeft sinds het begin van dit jaar onafgebroken goud uit de kluis gehaald, omdat de waarde van de aandelen lager stond dan de goudprijs die het moet volgen. Onderstaande grafiek laat zien dat sinds het begin van dit jaar al bijna 250 ton goud uit de kluis gehaald is. Het gaat om ‘unallocated’ goud, staven die geen één op één relatie hebben met de GLD-aandelen die SPDR Gold Shares heeft uitgegeven. De grote vraag is natuurlijk waar al dat goud gebleven is.

    Een volume van 250 ton fysiek metaal zou goed zijn voor een 22e plaats op de wereldranglijst van landen en entiteiten met de grootste goudvoorraden, een plek tussen de 280 ton goud van Oostenrijk en de 227,5 ton van België. Onderstaande grafiek bevat de data die het SPDR Gold Trust dagelijks op haar website zet, samen met een dagelijkse fixing van de goudprijs.

    Volume goud in GLD blijft dalen, terwijl de goudprijs alweer stijgt

  • Meer goudmijnen onrendabel door lage goudprijs

    Doordat de goudprijs jarenlang bleef stijgen durfden investeerders meer risico te nemen, door goudmijnen te openen die relatief hoge kosten maken per troy ounce goud. Newcrest Mining is een mijnbouwbedrijf dat nog wel winstgevend goud weet te delven, maar in hun portfolio zitten ook tal van mijnen die hoge kosten maken. Een voorbeeld daarvan is de ‘Hidden Valley’ in Papua Nieuw-Guinea, waar ook mijnbouwbedrijf Harmony Gold een aandeel in heeft.

    Uit cijfers, die de goudmijn afgelopen dinsdag publiceerde, bleek dat de all-in kosten in het eerste kwartaal van dit jaar $2.268 per troy ounce waren. Dat is veel hoger dan de goudprijs, die op het moment van schrijven op $1.445 per troy ounce staat. Newcrest Mining heeft bekend gemaakt dat het onderzoek zal doen om vast te kunnen stellen of deze mijn wel levensvatbaar is.

    Ook de Telfer mijn in het westen van Australië is nu te duur geworden met all-in productiekosten van $1.573 per troy ounce in het eerste kwartaal van 2013. De goudprijs zakte in een paar dagen tijd met meer dan $200 naar een dieptepunt van $1.350 per troy ounce. De krappe marge waarvoor deze mijn moest werken was opeens volledig verdampt.

    Newcrest heeft aangegeven dat het haar activiteiten wil “terugbrengen en vereenvoudigen” en dat het daarbij vooral zal kijken naar haar belang in goudmijnen die tegen relatief hoge kosten produceren. Ondertussen hoopt het meer vrije cashflow binnen te halen uit expansie van de goudmijnen die relatief lage productiekosten hebben. Onder het mom van kostenreductie heeft Newcrest Mining al 150 banen geschrapt bij kantoren in Melboue en Brisbane.

    Newcrest Mining aandelen verloren woensdag 3% van hun waarde, terwijl een middelgrote goudproducent als St. Barbara haar aandeel met 14% in waarde zag dalen. Ook dit mijnbouwbedrijf heeft opnieuw onderzoek uitgevoerd naar de winstgevendheid van haar goudmijnen. Haar Golden Ridge mijn op de Solomoneilanden zat ook dicht bij de huidige goudprijs met productiekosten van $1.393 per troy ounce. Ook een aantal andere mijnen van St. Barbara draaien momenteel op bijzonder smalle winstmarges.

    Kosten stijgen snel

    Snel stijgende kosten vormen een probleem voor steeds meer goudmijnen. Evolution Mining zag in het eerste kwartaal van dit jaar de productiekosten oplopen naar $1.353 per troy ounce, terwijl de kosten over de afgelopen twaalf maanden gemiddeld nog $1.212 per troy ounce waren. Productiekosten stijgen snel door oplopende loonkosten en kosten voor brandstof. De ertsgraad van een mijn neemt na verloop van tijd af, waardoor er steeds meer puin verwerkt moet worden voor dexelfde opbrengst aan goud.

    Eerder deze maand schreef Marketupdate ook al over de pijn die goudmijnaandelen lijden door de daling van de goudprijs. Op de dag dat de goudprijs met meer dan 8% omlaag ging verloren indices van mijnaandelen ook minstens 8% van hun waarde.

    Bron: Syndey Moing Herald

    Een open pit goudmijn in Nieuw-Zeeland

  • ABN Amro verwacht daling goudprijs naar $875 in 2015

    De daling van de goudprijs kwam eerder dan ABN Amro had verwacht, zo valt te lezen in hun laatste commodities rapport. De prijs zal de komende drie maanden naar $1.350 zakken en zal over heel 2013 uitkomen op gemiddeld $1.450. Daaa wordt een daling ingezet die goud in 2014 beneden de $1.000 brengt. In de woorden van ABN Amro:

    ABN AMRO has adjusted the forecasts for precious metals prices, because the movements have come sooner than we expected. We have, for instance, brought forward our USD 1,000/oz forecast for gold prices from the end of 2015 to the end of 2014.
    The negative outlook of gold weighs on silver. Silver and palladium will also face downward pressure in the near term, as investors continue to liquidate positions on softer US and global economic data. In the second half of this year, the outlook for these precious metals brightens when economic data improve.
    Het is opvallend dat ABN Amro een stuk positiever is over de edelmetalen die primair door de industrie gebruikt worden. Kennelijk verwacht de bank een sterk herstel van de wereldeconomie, waardoor er weer meer vraag zal zijn naar zilver, platina en palladium. Ook basismetalen als aluminium, koper, nikkel en zink zullen in 2015 volgens de ABN Amro een stuk duurder zijn geworden. De negatieve prijsdruk op deze industriële metalen zal slechts tijdelijk zijn, zo denkt de bank. Waarom ze goud zo hard afstraffen is ons niet helemaal duidelijk.

    Economisch herstel…

    De bank geeft als verklaring dat beleggers hun posities in goud zullen liquideren vanwege beter dan verwachte macro-economische data. In zekere zin heeft de bank gelijk, want beleggers stapten de afgelopen weken masssaal uit het GLD ETF. Dat wil overigens niet zeggen dat de belangstelling voor goud weg is, integendeel. In de fysieke markt is het wereldwijd ongekend druk geweest na de prijsdaling van 15 april.

    ABN Amro verwacht verdere daling goudprijs tot $875 per troy ounce in 2015

  • Waarom daalt de goudprijs? De “perfect storm” uitgelegd

    Het begon allemaal met de notulen van de Federal Reserve, die ‘per ongeluk’ vijf uur te vroeg werden vrijgegeven aan een selecte groep financiële instellingen. Op deze adressenlijst stonden 154 bedrijven, waaronder Goldman Sachs, Barclays, JP Morgan Chase, Citigroup, Nomura, UBS en BNP Paribas. Ook kredietbeoordelaar S&P, de Europese Unie en de ECB ontvingen de notulen van de FOMC meeting te vroeg, zo merkte Fox Business vorige week op. De goudprijs reageerde.

    1. FOMC notulen …

    Uit deze notulen viel op te maken dat sommige leden van de Federal Reserve gesproken hebben over het verminderen van de monetaire verruiming. Of dat werkelijk zal gebeuren is nog maar de vraag, maar veel belangrijker is de boodschap die hiermee uitgezonden werd. De geesten werden (al dan niet terecht) rijp gemaakt voor een wereld met minder monetaire verruiming, wat de goudprijs volgens velen af zou kunnen remmen.

    2. Cyprus verkocht goud ???

    Een tweede klap werd uitgedeeld toen er geruchten rond gingen over de verkoop van een deel van de goudvoorraad door Cyprus. Het nieuws ging de hele wereld over, Cyprus zou voor $400 miljoen aan goudstaven verkocht hebben. Volgens een woordvoerder van de centrale bank van Cyprus is er helemaal niet gesproken over het verkopen van goud en is er helemaal geen goud verkocht, zoals de media suggereerden. Feit is dat Cyprus onderdeel is van het Eurosysteem en dat de goudvoorraden van alle deelnemende landen samengevoegd zijn op de balans van de ECB. Het is dus niet waarschijnlijk dat Cyprus zomaar goud kan verkopen (aan wie?) zonder dat we daar ook maar iets van teruglezen op de website van de ECB of de website van de Bank of Cyprus. Een groot verhaal, maar geen feitelijke onderbouwing. Waarom schrijven al die prominente nieuwssites dat over? De artikelen hierover staan nog gewoon online en stelselmatig wordt de link gelegd met de daling van de goudprijs…

    3. Stop-loss niveaus gebroken

    De goudprijs zakte vrijdag naar een niveau dat we sinds begin 2012 niet meer gezien hebben. Daardoor werden veel stop-loss niveaus die zich de afgelopen twee jaar verzameld hadden opeens geraakt. Veel handelaren die dachten veilig te zitten tussen de $1.500 en $1.600 per troy ounce, omdat de prijs telkens een bodem wist te vinden op of vlak onder de $1.600 grens. Al deze handelaren die met een hefboom of met een automatische verkooplimiet in de markt zaten werden door de daling van afgelopen vrijdag opeens verkopers van goud. Ze moesten hun posities liquideren en versterkten daarmee de daling van de goudprijs.

    Volgens Bill Downey bevroor tot overmaat van ramp de handel in fysiek goud in Londen, waardoor men niet in staat was fysiek goud te kopen. Of dat werkelijk zo was heeft Marketupdate niet na kunnen trekken, maar volgens de analist van Goldtrends gebeurde hetzelfde op 29  december 2011. Ook toen ging de prijs van goud enkele procenten onderuit.

    De timing van de prijsdaling van goud kan omschreven worden als een “perfect storm”. Het gebeurde vrijdag, de dag voor het weekend. De daling was zo groot dat ook sommige sterkere handen zich zorgen begonnen te maken. Om hun long positie in fysiek edelmetaal af te dekken tegen een mogelijke verdere prijsdaling namen ze een shortpositie in op de termijnmarkt. Ook dat werkte negatief uit op de goudprijs, die juist op deze markt tot stand komt.

    Conclusie: een “perfect storm”

    Bill Downey komt tot de conclusie dat we afgelopen vrijdag een perfect storm gezien hebben in de goudmarkt. Alle elementen waren aanwezig om de prijs een keer stevig onder de oude bodems te drukken en daarmee nog meer long posities in de markt los te weken. Het geeft maar weer eens aan dat het kopen van goud inzicht en een gezonde financiële positie vereist. Als u goud of zilver koopt, doe dat dan alleen met geld dat u echt ‘over’ heeft. Fysiek edelmetaal heeft waarde buiten het financiële systeem om. Anders dan staatsobligaties, spaargeld en deposito’s hebben edelmetalen waarde van zichzelf. Door fysiek edelmetaal te kopen wisselt u claims op dit geldsysteem in voor feitelijk bezit.

    Bron: Goldtrends.net

  • Grootste daling goudprijs in dertig jaar tijd

    Op het moment van schrijven is de goudprijs nog verder gezakt. Op een grafiek van 2008 tot en met nu is het fibonacci niveau van 38,2% al doorbroken en is het 50% fibonacci terugtrekkingsniveau ($1.456 per troy ounce) ook al heel dichtbij gekomen. Op het moment van schrijven staan we slechts $5 boven dit niveau, dus op het moment dat u dit leest kan deze informatie alweer achterhaald zijn.

    Het is zeldzaam dat de goudprijs zo daalt. Een echt duidelijk aanleiding was er niet voor te vinden, althans niet in de omvang dat de goudprijs er  meer dan 9% op zou kunnen dalen. Op het moment van schrijven staat de goudprijs $139 per troy ounce lager, een ongekend grote daling. De spotprijs voor een kilo goud ging met meer dan €3.400 per kilo omlaag naar €33.500. De zilverprijs is momenteel $3 lager en staat op $23,33. Een kilo zilver werd ongeveer €70 goedkoper en staat inmiddels op €573. Dat is lager dan het 50% fobinacci steunpunt berekend over de periode van eind 2008 tot en met nu.

    Goudprijs is sinds 1983 niet meer zo sterk gezakt in twee handelsdagen (Bron: Zero Hedge)

    Goudprijs dicht bij 50% fibonacci niveau (Bron: Zero Hedge)

    RSI index op laagste punt in 31 jaar! (Bron: Zero Hedge)

    Vraag- of aanbodgedreven daling goudprijs?

    Vaak wordt gesuggereerd dat een daling van de goudprijs in gang wordt gezet door een verkoopgolf van papieren contracten met beloftes op levering van goud in de toekomst. Maar aanbieders zijn niet de enige die een prijsdaling in gang kunnen zetten. Het is ook mogelijk dat kopers wegblijven van de papieren markt en de fysieke markt op gaan om edelmetaal te kopen. Beleggers die uit de papieren goudmarkt stappen leveren op hun manier ook een bijdrage aan een lagere goudprijs. Wat doorslaggevend zal zijn is het punt waarop de ‘goudprijs’ zo laag is dat het aanbod opdroogt. Enerzijds omdat mijnen niet meer winstgevend goud uit de grond kunnen halen en anderzijds omdat bezitters van goud geen gram goud meer willen verkopen aan de lage prijzen. De markt zal dan vanzelf een hogere prijs afdwingen, een prijs voor fysiek edelmetaal.

  • Eric Sprott: “De Fed verkoopt goud om prijs te onderdrukken”

    Eric Sprott merkt op dat de VS in december 2012 meer dan $4 miljard aan goud geëxporteerd heeft, tegenover een import van ongeveer $1,5 miljard aan goud. De netto export van goud is volgens Sprott een patroon dat 21 jaar geleden al werd ingezet. Volgens Sprott kan het niet anders dat een deel van de Amerikaanse goudvoorraad verkocht is. Eric Sprott verwacht dat de Amerikaanse goudreserve gebruikt wordt om het verschil bij te passen. De wereldwijde vraag naar goud blijft toenemen, zowel van ETF’s als van centrale banken die metaal aan hun reserves toevoegen. Netto kochten centrale banken in 2012 meer dan 530 ton goud, opnieuw meer dan een jaar geleden. India en China halen gezamenlijk bijna de helft van het jaarlijkse goudaanbod uit de markt en de verwachting is dat deze landen goud zullen blijven kopen.

    Cijfers

    Sprott spreekt over een Amerikaanse netto export van $2,5 miljard in de maand december van vorig jaar. Omgerekend naar de goudprijs van die maand hebben we het dan over 46 ton goud. Waar komt dat goud vandaan? De goudmijnen in de VS haalden in 2012 ongeveer 230 ton goud uit de grond en er werd 240 ton aan goud gerecycled (Bron: USGS). Van dat aanbod werd in 2012 naar schatting slechts 150 ton afgenomen in de VS. Dat levert een gemiddeld overschot aan goud op van 26,6 ton per maand.

    Dat is inderdaad veel minder dan de 46 ton goud die de VS in december vorig jaar exporteerde. Maar of daarmee ook bewezen is dat het Amerikaanse ministerie van Financiën goud verkocht heeft (de Fed bezit slechts goudcertificaten, de goudvoorraad is van de overheid), dat is nog altijd moeilijk te bewijzen. Als we de officiële cijfers mogen geloven heeft de VS de afgelopen jaren geen goud verkocht en is de Chinese goudreserve al sinds 2009 bevroren op ongeveer 1.050 ton.

    Waar komt dat goud vandaan?

    Waar moet al dat goud dat de VS exporteert vandaan komen? De bekende ETF’s zoals het GLD voegden in 2012 nog goud toe aan hun voorraden en ook de vraag naar goud onder beleggers lijkt aan te trekken. Al met al is het zeer aannemelijk dat het Amerikaanse ministerie van Financien goud op de markt brengt, maar harde bewijzen leveren kunnen we niet. Het is mogelijk dat de Amerikaanse overheid en de Federal Reserve een gedeelte van hun goud hebben uitgeleend, maar ook dat is lastig te achterhalen.

    Transparantie

    Wat we uit de analyse van Eric Sprott en de hierboven genoemde cijfers kunnen opmaken is dat de goudmarkt weinig transparant is. Juist daarom is het verstandig om goud in eigen bezit te nemen, wanneer men overweegt goud te kopen. Financiele producten die goud of gouddekking van het vermogen beloven kunnen, op het moment dat je het goud daadwerkelijk in je hand wilt hebben, mogelijk niet hun beloftes nakomen. Hoe minder obstakels er tussen u en het goud zitten hoe beter.

    Duitsland gooide een flinke steen in de vijver door een groot gedeelte van haar goudvoorraad terug te claimen van de Federal Reserve. De Bundesbank geeft haar Amerikaanse collega daar weliswaar zeven jaar de tijd voor, maar de toon is daarmee wel gezet. Het is te hopen dat ook Nederland haar goudvoorraad vroeg of laat terug gaat halen uit New York, waar ongeveer de helft van onze 612,5 ton blijkt te liggen.

    Eric Sprott meent dat de VS goudvoorraad aan het verkopen is om de prijs laag te houden

  • CFTC start onderzoek naar manipulatie goudprijs

    De prijsfixing van goud en zilver is vergelijkbaar met de manier waarop de liborrente werd vastgesteld. Verschillende banken nemen op een bepaald moment van de dag contact met elkaar op en vragen naar de tarieven waarvoor ze geld willen uitlenen. Hieruit wordt één tarief afgeleidt  dat bepalend is voor de rente van talloze (langlopende) leningen. Het is een ietwat arbitrair systeem, dat ook gebruikt wordt om de dagelijks goudprijs en zilverprijs vast te stellen.

    AM-fix en PM-fix

    De goudfix wordt twee keer per dag vastgesteld door vijf banken: Barclays, Deutsche Bank, HSBC, Bank of Nova Scotia en Société Générale. De banken houden een teleconferentie waarin de voorzitter een voorstel doet voor een prijs, een prijs die de andere banken vervolgens voorleggen aan hun klanten. Gebaseerd op het aantal orders van deze klanten bepalen de vijf banken of ze koper of verkoper zijn voor de betreffende prijs. Wanneer er zowel kopers als verkopers zijn voor een bepaalde voorgestelde prijs wordt de klanten van banken gevraagd hoeveel baren ze willen verhandelen. Dat proces gaat door totdat vraag en aanbod in balans zijn gebracht. De zilverprijs wordt op dezelfde manier vastgesteld, maar slechts één keer per dag en alleen door de laatste drie banken die hierboven genoemd worden.

    Het proces van goudprijs fixing dateert van september 1919, toen het proces volgens de Guardian werd uitgevoerd door NM Rothschild & Sons, Mocatta & Goldsmid, Samuel Montagu & Co, Pixley & Abell and Sharps & Wilkins. De dagelijkse fix van de zilverprijs bestaat al wat langer, namelijk vanaf 1897.

    Manipulatie

    Volgens de CFTC is het proces van prijsfixing, zoals dat gedaan wordt met goud, zilver en de liborrente gevoelig voor manipulatie. De toezichthouder wil de betreffende banken in Londen daarom aan een grondig onderzoek onderwerpen.

    Wie de prijzen van goud en zilver al wat langer volgt weet dat er vaak merkwaardige spikes naar boven en naar beneden zijn vlak voor de AM en PM fixes. Soortgelijke koersbewegingen recht naar boven of beneden zien we oook vaak bij de opening van de handel op de COMEX en bij publicatie van belangrijke macro-economische cijfers. Onderstaande grafiek laat het dagelijkse verloop van de goudprijs zien over een periode van vier jaar. Uit ongeveer duizend handelsdagen aan data kwam de volgende grafiek naar voren, die de merkwaardige koersdaling tijdens de AM-fix en de PM-fix laat zien.

    Manipulatie? Goudprijs daalt stelselmatig tijdens de PM fixing

    Manipulatie? Goudprijs daalt steeds tijdens AM en PM fix (Grafiek via XavierCromartie)

  • Manipulatie goudprijs dringt door tot de massamedia

    De Telegraaf haalt Paul Craig Roberts aan, onderminister van president Reagan in de jaren ’80. Volgens Roberts worden er ongedekte papieren shortposities op de markt geplaatst, waardoor de prijs onder druk komt te staan. Feitelijk worden er beloftes op goud aangeboden voor fysiek goud dat er helemaal niet is. “Door grote hoeveelheden shortposities te plaatsen, kan de fysieke goudprijs lager worden gehouden,” aldus Roberts. “Bij stijgende goud- en zilverprijzen ten opzichte van de dollar is het voor de Federal Reserve lastiger om de rente laag te houden en daarmee de waarde van staatsobligaties te ondersteunen”, zo valt te lezen in de Telegraaf.

    Papiergoud

    In de goudmarkt is het de handel in termijncontracten die bepalend is voor de prijs, niet het edelmetaal zelf. Wie fysiek goud wil kopen of verkopen zal de prijs hanteren die op dat moment in de handel van beloftes op levering van goud wordt vastgesteld. Als een partij een grote hoeveelheid shortcontracten in een zeer kort periode op de markt brengt heeft dat een sterk prijsonderdrukkend effect. De verkopers overweldigen de kopers en de markt droogt dan heel even op. Vervolgens zakt de goudprijs in een rechte lijn naar beneden totdat er weer voldoende kopers gevonden zijn voor de rest van de contracten. Het is heel aannemelijk dat de goudprijs onderdrukt wordt, maar het is nog altijd moeilijk om de vinger op de zere plek te leggen. De Gold Anti-Trust Action Committee (GATA) verzameld al jarenlang bewijsmateriaal om aan te tonen dat de goudprijs onderdrukt wordt. Op het forum van het Amerikaanse USAGold werd er in 1997 en 1998 door insiders ook al gesproken over onderdrukking van de goudprijs.

    Onderzoek manipulatie goudprijs

    Eerder vandaag schreef ik dat de Amerikaanse toezichthouder CFTC een onderzoek gaat starten naar de manipulatie van de goudprijs. Naast de spotprijs, die van minuut tot minuut verandert, wordt er twee keer per dag een fix voor de goudprijs vastgesteld, vergelijkbaar met de manier waarop de liborrente tot stand komt. Dit nieuws werd vandaag ook al opgepikt door reguliere media zoals het FD en RTL-Z. Het is boeiend om waar te nemen dat de reguliere media steeds meer over goud gaan schrijven. Dat de Telegraaf een relatief groot artikel in de krant zet over de (waarschijnlijke) manipulatie van de goudprijs is een stap in de goede richting. Opvallend is wel hoe groot de kloof is tussen het wereldwijde web en een krant als de Telegraaf. In de ‘blogoshere’ wordt er al jarenlang gesproken over mogelijke manipulatie van de goudprijs, compleet met kwalitatief en kwantitatief bewijsmateriaal.

    Reguliere media berichten over manipulatie goudprijs

  • Grafiek: Goudprijs versus officiële inflatie

    Onderstaande grafiek is gebaseerd op jaar-op-jaar inflatiecijfers van het CBS vanaf het jaar 1970. De inflatiecijfers heb ik ieder jaar doorgerekend, zodat de cumulatieve ontwikkeling van het prijspeil zichtbaar wordt. Deze data heb ik vergeleken met de ontwikkeling van de goudprijs in euro’s, met als resultaat de volgende grafiek. De verticale as geeft een indexcijfer weer van de goudprijs ten opzichte van het prijspeil.

    Een stijgende lijn betekent dus dat de koopkracht van goud in die periode steeg (koopkracht gemeten als CBS inflatiecijfer), terwijl een dalende lijn een afnemende koopkracht van goud laat zien ten opzichte van het mandje goederen waarmee het CBS de prijsontwikkeling berekent. Uit de grafiek is af te leiden dat de koopkracht van goud in Nederland tussen 1970 en 1980 sterk steeg. Vanaf 1980 t/m 1999 nam de koopkracht van goud weer af. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de koopkracht van goud gedurende deze ‘bear market’ maar liefst 4x zo groot was als in 1970. Vanaf 2004 begon de goudprijs weer veel sneller te stijgen dan de inflatie.

    Zelfs mensen die op de piek van 1980 goud kochten hebben nog steeds hun koopkracht behouden. Vandaag de dag is de koopkracht van goud in Nederland (uitgaande van de juistheid van CBS inflatiecijfers) de helft groter dan tijdens de piek van 1980. Dat neemt niet weg dat iedereen die vanaf 1980 tot en met nu heeft vastgehouden aan goud een veel beter rendement heeft misgelopen op staatsobligaties, aandelen én vastgoed. Fysiek goud in eigen bezit genereert immers geen enkele cashflow. De koersen van aandelen en obligaties en de prijzen van vastgoed stegen behoorlijk in de tijd dat de goudprijs vlak bleef.

    Concluderend kunnen we stellen dat goud over een langere looptijd inderdaad haar koopkracht weet te behouden, maar dat goud als belegging het in bepaalde periodes moest afleggen tegen verschillende beleggingscategorieën zoals aandelen, obligaties en vastgoed.

    Goudprijs versus inflatie

    Ontwikkeling goudprijs ten opzichte van inflatie (CBS), de koopkracht van goud is toegenomen

  • Eric Sprott: Waarom kopen beleggers 50x meer zilver dan goud?

    Eric Sprott plaatste deze week op zijn website een artikel over de goud / zilver ratio (GSR). Hij merkt op dat beleggers de laatste tijd met ongeveer even veel geld zilver als goud kopen, wat bij de huidige GSR betekent dat men meer dan 50x zoveel volume aan zilver als aan goud koopt. Maar het jaarlijkse aanbod van fysiek zilver dat beleggers kunnen kopen is volgens een berekening van Sprott slechts 3x zo groot als het jaarlijkse aanbod van goud. Ook komt er maar 10x zoveel zilver als goud uit de grond. Hoe kan het dan dat zilver nog steeds ruim 50x zo goedkoop is als goud? Is het zilver niet veel schaarser? En als dat zo is, waarom is het grijze edelmetaal dan nog steeds zoveel goedkoper dan goud?

    Eric Sprott begint met een uiteenzetting van wat cijfers. De jaarlijkse goudmijnproductie is ongeveer 80 miljoen troy ounce en via recycling van sloopgoud komt daar nog eens 50 miljoen troy ounce per jaar bij. Daarmee is het totale jaarlijkse aanbod van goud ongeveer 130 miljoen troy ounce groot (~ 4.000 metrische ton). De jaarlijkse mijnproductie van zilver is ongeveer 750 miljoen troy ounce, waar nog eens 250 miljoen troy ounce per jaar aan gerecycled zilver aan toegevoegd kan worden. Het totale jaarlijkse aanbod van zilver is dus om en nabij de 1 miljard troy ounce. Eric Sprott zet het totale jaarlijkse aanbod van goud en zilver op een rij en komt daarbij tot de conclusie dat er ongeveer 8x zoveel zilver als goud beschikbaar is.

    Een deel van het goud en zilver is echter niet beschikbaar voor beleggers, zo merkt Sprott op. Als het totale aanbod van fysiek goud en zilver wordt verminderd met de industriele vraag en de vraag naar juwelen blijft er volgens de berekening van Sprott ~120 miljoen troy ounce goud en ~350 miljoen troy ounce zilver over. Hieruit trekt hij de conclusie dat er ongeveer 3x zoveel zilver beschikaar is voor beleggers als goud.

    Tegelijkertijd stoppen beleggers vandaag de dag ongeveer evenveel geld in goud als in zilver. Dat blijkt niet alleen uit de muntverkopen van de US Mint, maar ook uit de vraag naar goud en zilver via Eric Sprott’s eigen exchange-traded funds (ETF’s). De laatste aandelenemissie van het goud-ETF leverde $393 miljoen op, de laatste emissie van het zilver-ETF $310 miljoen. Met de prijzen van dat moment kon Eric Sprott 43x zoveel zilver als goud kopen voor beleggers. Over de langere termijn (van 2007 t/m 2012) werd er volgens zijn berekening 10x zoveel zilver als goud gekocht door beleggers.

    Al deze cijfers wijzen Sprott naar de volgende conclusie: De lage prijs van zilver ten opzichte van goud kan niet stand houden als beleggers naar verhouding veel meer zilver kopen dan er jaarlijks beschikbaar is. De wet van vraag en aanbod zal daarom vroeg of laat een veel hogere zilverprijs afdwingen, waardoor de GSR weer zal dalen naar de historische niveau’s van 12:1 tot 16:1. Eric Sprott voegt eraan toe dat de papieren zilvermarkt de zilverprijs onderdrukt, omdat er veel meer claims op zilver verhandeld worden dan fysiek zilver. Gemiddeld worden er per dag ongeveer 300 miljoen troy ounce aan zilvercontracten verhandeld op de COMEX, terwijl de dagelijkse mijnproductie van zilver slechts 2 miljoen troy ounce is.

    Als laatste wijst Sprott op het feit dat de zilvermarkt vrij klein is ten opzichte van de goudmarkt. De 350 miljoen troy ounce zilver die jaarlijks beschikbaar zou zijn voor beleggers heeft bij de actuele spotprijs van $29,90/oz een waarde van bijna $10,5 miljard. De 120 miljoen troy ounce aan goud heeft bij de huidige marktprijs van $1658/oz een totale waarde van $198 miljard. Een instroom van nieuwe beleggers zal de zilverprijs veel sneller laten stijgen dan de goudprijs, zo suggereert Sprott. Hij concludeert dat slimme beleggers daarom het zilver zouden moeten kiezen.

    Analyse: Vraag en aanbod?

    De analyse van Eric Sprott leunt sterk op de wet van vraag en aanbod, maar het is de vraag of we die zowel op goud als zilver kunnen toepassen. De goudmarkt is in feite een overschotmarkt, want vrijwel al het goud dat ooit uit de grond is gehaald bestaat nog steeds. Een troy ounce goud die dit jaar nog wordt gebruikt voor het maken van sieraden kan zich over een aantal jaar weer aandienen als aanbod onder de categorie ‘gerecycled goud’. De vraag naar juwelen is dus niet alleen vraag, maar tegelijkertijd ook een uitgesteld aanbod.

    Als gevolg van het feit dat goud niet vergaat en het zo waardevol is dat het vrijwel volledig gerecycled wordt neemt het totale aanbod van goud ieder jaar met ongeveer 80 miljoen troy ounce (~2400 ton) toe. Al het goud dat bovengronds aanwezig is in de vorm van munten, goudstaven, baartjes, juwelen enzovoort zou genoeg zijn om ruim 65 jaar te voorzien in de ‘vraag’ naar goud. Maar als de goudmarkt een overschotmarkt is met 65 jaar aan voorraad, waarom is goud dan nog steeds meer dan $1.600 per troy ounce? De wet van vraag en aanbod zou dicteren dat het gigantische overschot aan goud (vraag versus aanbod) de prijs van het edelmetaal richting nul moet drijven en dat bijna iedereen zijn goud zou willen verkopen. Dat gebeurt niet, integendeel..

    Stock-to-flow ratio van goud en zilver

    En zilver dan?

    Zilver is een edelmetaal dat net als goud praktisch niet vergaat (zilver kan oxideren) en dat voor een groot gedeelte gerecycled kan worden. Van het jaarlijkse aanbod van ongeveer 1 miljard troy ounce zilver gaat ongeveer de helft naar industriële toepassingen, zoals het GFMS zilver rapport van november beschrijft. Dat wordt lang niet altijd gerecycled, omdat een paar grammen zilver kostentechnisch veel minder lucratief zijn om te recyclen dan een paar grammen goud. Het zilver dat in relatief hoge concentratie gebruikt wordt voor fotografie en voor sieraden (~225 miljoen troy ounce in 2011) kan wel makkelijk gerecycled worden. De vraag naar zilver in de categorie ‘investment demand’ wordt terecht aangemerkt als aanbod, omdat de zuivere 99,9% zilveren munten en baren vroeg of laat weer in dezelfde vorm terug zullen keren op de markt. Beleggers die zilveren baren en munten kopen doen dat niet omdat ze het zelf gebruiken. Ze kopen het om het op te bergen en in een later stadium weer te verkopen.

    Doordat vrijwel al het opgegraven goud nog steeds bovengronds aanwezig is en er ook een substantiele hoeveelheid zilver bovengronds aanwezig is kunnen we in beide gevallen spreken van een overschotmarkt. Als we de vraag naar zilver van beleggers zouden beschouwen als ’toekomstig aanbod’ dan is ook de zilvermarkt in feite een markt met een jaarlijks overschot, een overschot dat volgens de berekening van Eric Sprott 35% is van het jaarlijkse aanbod aan zilver (~350 miljoen troy ounce investment demand op een totaal jaarlijks aanbod van ~1 miljard troy ounce).

    Schaarste?

    Naar mijn mening zit er een foutieve redenering in het verhaal van Eric Sprott. Hij suggereert dat de relatief grote vraag van beleggers naar zilver zorgt voor schaarste op de zilvermarkt, maar dat is niet juist. Zodra een belegger een stapel zilverbaren of zilveren munten afneemt zijn deze niet ‘weg’. Er is nog steeds even veel zilver in de wereld, omdat iedereen die zilver koopt als belegging het gewoon ergens neerlegt en niet zal gebruiken. Alleen de industrie gebruikt zilver, en dat is niet de totale zilvermarkt. De aanname dat al die beleggers die vijftig keer zoveel zilver als goud kopen het zilver schaars maken is dus niet geheel juist.

    Beleggers halen weliswaar zilver van de markt (en drijven ze daarmee de prijs op), maar dat fysieke zilver ligt dan nog steeds ergens. De meeste mensen die beleggingszilver kopen doen dat om het uiteindelijk met winst (of met behoud van vermogen) weer te verkopen. Stijgt de zilverprijs omdat beleggers steeds meer zilver kopen en/of doordat de industriele vraag naar het edelmetaal toeneemt, dan zal dat bij andere zilverbeleggers de behoefte vergroten om ‘winst te nemen’ op het zilver.

    Om die reden is het moeilijk voor te stellen dat de zilverprijs, mocht deze erg hard stijgen, op dat hoge prijsniveau zal blijven. Velen zullen in de verleiding komen wat zilver te verkopen, waardoor de prijs zal zakken.

    En goud dan?

    Goud wordt over het algemeen gehouden door ‘sterke handen’, zoals centrale banken en vermogende particulieren. Ook is er veel goud in private handen dat niet als een belegging wordt gezien (denk aan de bevolking van India en China, die samen verantwoordelijk zijn voor een aanzienlijk deel van de totale ‘goudvraag’). Procentueel zal er waarschijnlijk wereldwijd veel minder goud dan zilver van de hand gedaan worden na een aanzienlijke prijsstijging. Centrale banken die goud kopen zullen onder de huidige omstandigheden (dollarcrisis) niet geneigd zijn veel goud van de hand te doen, integendeel. Het feit dat centrale banken goud aanhouden als bezit en geen zilver kan verklaren waarom goud op dit moment meer dan 50x zoveel kost als zilver.

    En die historische goud/zilver ratio dan?

    In het verleden was de GSR veel lager dan nu, want historische data wijst uit dat deze gemiddeld een lange periode tussen de 12:1 en 16:1 lag. Nog verder in het verleden, toen met voor het eerst goud en zilver ging gebruiken als een primitieve vorm van geld, was de ratio tussen goud en zilver soms nog veel lager. In gebieden waar relatief veel goud voorkwam in verhouding tot zilver werden deze edelmetalen soms bijna tegen gelijke waarde verhandeld. Michael Maloney schrijft in zijn boek ‘Guide to Investing in Gold and Silver’ dat vier troy ounce zilver even veel waard was als één troy ounce goud in de Chinese Ming Dynastie. In het oude Egypte was zilver op een gegeven moment evenveel waard als goud, een GSR van 1:1 dus. De historische GSR van ongeveer 12:1 correspondeerde volgens Maloney met het feit dat er toen ongeveer 12x zoveel zilver als goud aanwezig was. In een tijdperk dat het muntgeld zelf nog van goud en zilver werd gemaakt lijkt dat een logisch verband.

    Hoeveel anders is de situatie vandaag de dag… Beide edelmetalen zijn wereldwijd verdwenen uit het geld in circulatie en ook de koppeling van geld aan goud is losgelaten. Zilver, dat in de oudheid alleen werd gebruikt voor sieraden, oamenten en als geld, is nu een grondstof geworden die belangrijk is voor de industrie. De afgelopen vijf jaar werd ongeveer de helft van het totale zilveraanbod (inclusief recycling) gebruikt door de industrie. De prijs van zilver fluctueert om die reden ook sterk meer met de economie, want minder industriele vraag betekent een groter overschot op de zilvermarkt.

    Het is de vraag wat nu eigenlijk de identiteit is van zilver. Is het nog steeds geld? (in een aantal verschillende talen gebruikt men hetzelfde woord voor zilver als voor geld!) Of is het vooral een grondstof, zoals aluminium, koper, platina enzovoort? Centrale banken hebben geen grote zilvervoorraad meer liggen en ook overheden hebben hun zilvervoorraden in de afgelopen decennia afgebouwd.

    Goud daarentegen ligt wel bij centrale banken en blijft daar jarenlang liggen. Het goud heeft dus iets wat zilver niet heeft. Dat is een belangrijk verschil dat kan verklaren waarom zilver nog steeds veel minder waard is dan goud en waarom er geen direct verband lijkt te zitten tussen de vraag en aanbod fundamenten en de prijs.

    Goud/zilver ratio bij de US Mint

    Onderstaande grafiek is een geactualiseerde versie van een grafiek die ik eerder op Marketupdate publiceerde. Hierop laten de grijze balkjes zien hoeveel keer meer zilver dan goud er iedere maand verkocht werd door de US Mint. De gele lijn tekent het bewegende gemiddelde van de laatste drie maanden en weerspiegelt dus de ratio tussen de verkopen van goud en zilver in volume. De rode lijn die in de grafiek getekend is geeft de goud:zilver ratio in prijs weer. Hoewel deze grafiek slechts betrekking heeft op de verkopen van goud en zilver bij één aanbieder (slechts een fractie van de totale zilvermarkt) en de grafiek slechts drie jaar aan data bevat suggereert de grafiek dat er geen sterk verband is tussen de ratio waarin goud en zilver verkocht wordt (volume) en de ratio in prijs.

    goud-zilver-ratio

    Verband tussen goud/zilver ratio van volume en prijs niet zo duidelijk bij US Mint